ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕੀੜੇਮਾਰ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਕੁਝ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗੱਲਾਂ-ਡਾਕਟਰ ਅਮਰਜੀਤ ਟਾਂਡਾ
ਸਿਰਫ ਜ਼ਰੂਰੀ ਅਤੇ ਸਹੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕੀੜੇਮਾਰ ਦਵਾਈਆਂ ਨੂੰ ਵਰਤੋਂ। ਬੇਕਾਰ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਵਾਈਆਂ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਸੁਰੱਖਿਆ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਕੀੜੇਮਾਰ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀਆਂ ਲੇਬਲ ਤੇ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਦਾਇਤਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਪੜ੍ਹੋ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰੋ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ PHI (Pre-Harvest Interval) ਅਤੇ REI (Restricted Entry Interval)।
ਵਰਤੋਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਘੁੱਟ ਕੱਪੜੇ, ਦਸਤਾਨੇ, ਚਸ਼ਮੇ ਅਤੇ ਬੂਟ ਪਹਿਨੋ ਤਾਂ ਜੋ ਸਰੀਰ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਤੋਂ ਦਵਾਈ ਦੇ ਰਸਾਇਣਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ।
ਕੁਦਰਤੀ ਜਾਂ ਜੈਵਿਕ ਕੀੜੇਮਾਰ ਦਵਾਈਆਂ (ਆਰਗੈਨਿਕ) ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕਰੋ, ਜੇ ਸੰਭਵ ਹੋਵੇ, ਜੋ ਮਿੱਟੀ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਲਈ ਘੱਟ ਨੁਕਸਾਨਦਾਇਕ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਕੀੜੇਮਾਰ ਦਵਾਈਆਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸਟੋਰ ਕਰੋ ਅਤੇ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਨਾ-ਜਰੂਰੀ ਅਟੋਕਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖੋ।
ਬਾਹਰੀ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਨਦੀਆਂ, ਵਣ-ਖੇਤਰ, ਰਹਾਇਸ਼ੀ ਇਲਾਕੇ ਆਦਿ, ਕੀੜੇਮਾਰ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਯੋਗ ਲਈ ਨਿਰਪੱਖ ਖੰਡਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰੋ, ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਘਟੇ।
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕੀੜੇਮਾਰ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ ਖੇਤੀ ਦੀ ਉਪਜਵੀਂਤਾ ਬੜ੍ਹਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਅਤੇ ਆਸ-ਪਾਸ ਦੇ ਜੀਵ-ਜੰਤੂਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਕੀੜੇ ਮਾਰ ਦਵਾਈਆਂ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਕੁਝ ਮੁੱਖ ਤਰੀਕੇ ਹਨ:
ਕੀੜੇ ਮਾਰ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਬੇਵਜਹ ਵਰਤੋਂ ਤੋਂ ਬਚੋ। ਸਿਰਫ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਮੇਂ ਤੇ ਅਤੇ ਸਹੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰੋ ਤਾਂ ਜੋ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਪਤ ਨਾ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਬਨਾਂ ਰਹੇ।
ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਓ, ਜਿਵੇਂ ਦਵਾਈ ਦੇ ਡੱਬਿਆਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਖੋਲ੍ਹਣਾ, ਛਿੜਕਾਅ ਸਮੇਂ ਸੰਭਾਵਿਤ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਪਕਾਰਣ ਵਰਤਣਾ ਅਤੇ ਬਚੀ ਹੋਈ ਦਵਾਈ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਥਾਂ 'ਤੇ ਸਟੋਰ ਕਰਨਾ।
ਜੈਵਿਕ ਜਾਂ ਅਲਟਰਨੇਟਿਵ ਵਿੱਕਲਪਾਂ ਨੂੰ ਐਡਾਪਟ ਕਰੋ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਆਰਗੈਨਿਕ ਖੇਤੀ ਤੱਕੀਨਿਕਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਕ੍ਰਿਤਿਕ ਕੀੜੇ ਮਾਰਣ ਵਾਲੇ ਤੱਤ ਵਰਗੀ ਸਾਰੀਆਂ ਸਥਾਨਕ ਪ੍ਰਥਾਵਾਂ।
ਨਕਲੀ ਕੀੜੇ ਮਾਰ ਦਵਾਈਆਂ ਤੋਂ ਬਚੋ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸਹਿਯੋਗ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਦਵਾਈਆਂ ਹੀ ਖਰੀਦੋ।
ਕੁਦਰਤੀ ਤੱਤਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਨਿੰਬੂ, ਲੌਂਗ, ਕਪੂਰ, ਲਸਣ, ਤੇਜ ਪੱਤੇ ਵਰਗੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਕੀੜਿਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾ ਕੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਕੀੜੇ ਮਾਰ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਕਮ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਆਸ-ਪਾਸ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੈ।
*ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਦੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਖੇਤੀ ਮਾਹਿਰ ਅਤੇ ਕੀਟ ਵਿਗਿਆਨੀ
ਸੰਪਰਕ +61 417271147

-
ਡਾਕਟਰ ਅਮਰਜੀਤ ਟਾਂਡਾ*, *ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਦੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਖੇਤੀ ਮਾਹਿਰ ਅਤੇ ਕੀਟ ਵਿਗਿਆਨੀ
drtanda193@gmail.com
Disclaimer : The opinions expressed within this article are the personal opinions of the writer/author. The facts and opinions appearing in the article do not reflect the views of Babushahi.com or Tirchhi Nazar Media. Babushahi.com or Tirchhi Nazar Media does not assume any responsibility or liability for the same.