Health Alert : ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਕਰਦੇ ਹੋ ਇਹ 5 ਗਲਤੀਆਂ, ਤਾਂ ਹੋ ਜਾਓ ਸਾਵਧਾਨ, Kidney ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ Damage
Babushahi Bureau
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 8 ਅਕਤੂਬਰ, 2025: ਸਾਡੀ ਭੱਜ-ਦੌੜ ਭਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਬਦਲਦੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ, ਅਸੀਂ ਅਕਸਰ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅੰਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ, ਕਿਡਨੀ (ਗੁਰਦੇ) ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਕਿਡਨੀ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਲਈ ਇੱਕ ਫਿਲਟਰ ਵਾਂਗ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਖੂਨ ਵਿੱਚੋਂ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨੂੰ ਛਾਣ ਕੇ ਸਾਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੱਖਦੀ ਹੈ।
ਪਰ ਸਾਡੀਆਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀਆਂ ਕਈ ਅਜਿਹੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਹਨ ਜੋ ਚੁੱਪ-ਚਪੀਤੇ ਸਾਡੀ ਕਿਡਨੀ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਇਸਦਾ ਪਤਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ। ਕਿਡਨੀ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਅਕਸਰ 'ਸਾਈਲੈਂਟ ਕਿਲਰ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਲੱਛਣ ਬਹੁਤ ਆਮ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਦਿਖਾਈ ਹੀ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ।
ਇਸ ਲਈ, ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਕਿਹੜੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਤੁਹਾਡੀ ਕਿਡਨੀ ਦੀਆਂ ਦੁਸ਼ਮਣ ਹਨ, ਤਾਂ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲ ਸਕੋ ਅਤੇ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਸਿਹਤ ਸੰਕਟ ਤੋਂ ਖੁਦ ਨੂੰ ਬਚਾ ਸਕੋ।
ਇਹ 5 ਆਦਤਾਂ ਜੋ ਕਿਡਨੀ ਨੂੰ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨੁਕਸਾਨ:
1. ਦਰਦ ਨਿਵਾਰਕ ਦਵਾਈਆਂ (Painkillers) ਦੀ ਅੰਨ੍ਹੇਵਾਹ ਵਰਤੋਂ: ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਸਿਰ ਦਰਦ, ਸਰੀਰ ਦਰਦ ਜਾਂ ਜੋੜਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਹੋਣ 'ਤੇ ਬਿਨਾਂ ਸੋਚੇ-ਸਮਝੇ ਦਰਦ ਨਿਵਾਰਕ ਦਵਾਈਆਂ (Nonsteroidal Anti-inflammatory Drugs - NSAIDs) ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇਬਿਊਪਰੋਫ਼ੈਨ (Ibuprofen) ਖਾ ਲੈਣਾ ਸਭ ਤੋਂ ਖਤਰਨਾਕ ਆਦਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।
ਕਿਉਂ ਹੈ ਖਤਰਨਾਕ: ਇਹ ਦਵਾਈਆਂ ਕਿਡਨੀ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਨੂੰ ਘਟਾ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਜਾਂ ਵੱਧ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਨਾਲ ਕਿਡਨੀ ਨੂੰ ਸਥਾਈ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ 'ਐਕਿਊਟ ਕਿਡਨੀ ਇੰਜਰੀ' (Acute Kidney Injury) ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ।
2. ਪਾਣੀ ਘੱਟ ਪੀਣਾ (Dehydration): ਦਿਨ ਭਰ ਵਿੱਚ ਲੋੜੀਂਦਾ ਪਾਣੀ ਨਾ ਪੀਣਾ ਕਿਡਨੀ ਲਈ ਬਹੁਤ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਹੈ।
ਕਿਉਂ ਹੈ ਖਤਰਨਾਕ: ਕਿਡਨੀ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕੰਮ ਖੂਨ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ (Toxins) ਨੂੰ ਛਾਣ ਕੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਰਾਹੀਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਪਾਣੀ ਘੱਟ ਪੀਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਹ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਪਦਾਰਥ ਕਿਡਨੀ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕਿਡਨੀ ਸਟੋਨ (ਪੱਥਰੀ) ਅਤੇ ਹੋਰ ਲਾਗਾਂ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
3. ਖਾਣੇ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੂਣ (High Salt Intake): ਚਿਪਸ, ਅਚਾਰ, ਪੈਕੇਟ ਵਾਲੇ ਸਨੈਕਸ ਅਤੇ ਖਾਣੇ ਵਿੱਚ ਉੱਪਰੋਂ ਲੂਣ ਪਾ ਕੇ ਖਾਣ ਦੀ ਆਦਤ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਕਿਡਨੀ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਕਿਉਂ ਹੈ ਖਤਰਨਾਕ: ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੂਣ ਖਾਣ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਸੋਡੀਅਮ ਦਾ ਪੱਧਰ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ (High Blood Pressure) ਹਾਈ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ, ਕਿਡਨੀ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋਣ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ यह ਕਿਡਨੀ ਦੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ-ਛੋਟੀਆਂ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ।
4. ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਿੱਠਾ ਅਤੇ ਸੋਡਾ ਪੀਣਾ: ਮਿੱਠੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥ, ਸੋਡਾ, ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚੀਨੀ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨਾ ਸਿਰਫ ਭਾਰ ਵਧਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਕਿਡਨੀ ਲਈ ਵੀ ਘਾਤਕ ਹਨ।
ਕਿਉਂ ਹੈ ਖਤਰਨਾਕ: ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚੀਨੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਮੋਟਾਪੇ ਅਤੇ ਸ਼ੂਗਰ (ਡਾਇਬਟੀਜ਼) ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਕਿਡਨੀ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਵੱਡੇ ਜੋਖਮ ਕਾਰਕ ਹਨ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ, ਫਰੂਕਟੋਜ਼ (Fructose) ਵਾਲੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥ ਕਿਡਨੀ ਨੂੰ ਸਿੱਧਾ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
5. ਨੀਂਦ ਪੂਰੀ ਨਾ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਣਾਅ ਲੈਣਾ: ਭੱਜ-ਦੌੜ ਭਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਸੌਣਾ ਅਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣਾ ਵੀ ਕਿਡਨੀ 'ਤੇ ਭਾਰੀ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
ਕਿਉਂ ਹੈ ਖਤਰਨਾਕ: ਨੀਂਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਸਾਡਾ ਸਰੀਰ ਆਪਣੇ ਟਿਸ਼ੂਆਂ (Tissues) ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਡਨੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਪੂਰੀ ਨੀਂਦ ਨਾ ਲੈਣ ਨਾਲ ਇਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ 'ਕ੍ਰੋਨਿਕ ਕਿਡਨੀ ਡਿਜ਼ੀਜ਼' ਦਾ ਖਤਰਾ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਹੀ, ਪੁਰਾਣਾ ਤਣਾਅ (Chronic Stress) ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਕਿਡਨੀ ਦੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਸਿੱਟਾ (Conclusion)
ਸਾਡੀ ਕਿਡਨੀ ਸਰੀਰ ਦੀ ਉਹ ਖਾਮੋਸ਼ ਵਰਕਰ ਹੈ ਜੋ ਬਿਨਾਂ ਰੁਕੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਗਲਤ ਆਦਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਿਮਾਰ ਬਣਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਉੱਪਰ ਦੱਸੀਆਂ ਗਈਆਂ ਆਦਤਾਂ ਤੋਂ ਬਚ ਕੇ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਅਪਣਾ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਕਿਡਨੀ ਨੂੰ ਲੰਬੀ ਉਮਰ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਸੰਤੁਲਿਤ ਖੁਰਾਕ, ਨਿਯਮਤ ਕਸਰਤ ਅਤੇ ਲੋੜੀਂਦਾ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ ਤੁਹਾਡੀ ਕਿਡਨੀ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੱਖਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਆਸਾਨ ਤਰੀਕਾ ਹੈ। ਜੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸ਼ੂਗਰ ਜਾਂ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਵਰਗੀ ਕੋਈ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਨਿਯਮਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਕਿਡਨੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਜ਼ਰੂਰ ਕਰਵਾਓ।