PU ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਨੂੰ ਸੱਪਾਂ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ ਡਰ, ਫੜਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਰਵਾਉਂਦੇ ਨੇ ਫੋਟੋਸ਼ੂਟ
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 16 ਜੁਲਾਈ 2025 - ਲੋਕ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੱਪ ਦਾ ਨਾਮ ਸੁਣਦੇ ਹੀ ਡਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਕੁਝ ਲੋਕ ਅਜਿਹੇ ਵੀ ਹਨ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਜੀਵ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਕੁਦਰਤ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਿੱਸਾ ਸਮਝਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੇ ਸਹਾਇਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਜੈਸੂ ਜਸਕਨਵਰ ਸਿੰਘ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸੱਪਾਂ ਦੇ ਡਰ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਇਆ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਡੂੰਘਾ ਪਿਆਰ ਵੀ ਰੱਖਿਆ ਹੈ।
ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਅਤੇ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫੀ ਕੋਰਸ ਦੇ ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਰ, ਜੈਸੂ ਹੁਣ ਤੱਕ 12 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੱਪਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਛੱਡ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਉਸਨੇ ਐਮ.ਐਸ.ਸੀ. ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਮਾਹਰ ਹੈ ਅਤੇ ਜਾਨਵਰਾਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸੱਪਾਂ ਦੇ ਵਿਵਹਾਰ ਦੀ ਡੂੰਘੀ ਸਮਝ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਸੱਪ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਬਰਸਾਤ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਆਮ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਜੈਸੂ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਹ ਸੱਪ ਦੇਖਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਡਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਉਸਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸੱਪ ਹਮਲਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ, ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣਾ ਬਚਾਅ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸੰਭਾਲਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਇਹ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ। ਕਈ ਵਾਰ ਉਹ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਜਾਗਰੂਕ ਵੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸੱਪਾਂ ਤੋਂ ਡਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।
ਸੱਪ ਖੁਦ ਡੱਬੇ ਵਿੱਚ ਚਲੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ
ਬਚਾਅ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੌਰਾਨ, ਜਾਸੂ ਸੱਪ ਦੀਆਂ ਹਰਕਤਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਇੱਕ ਕੋਨੇ ਵਿੱਚ ਲੁਕਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਇਸਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਡੱਬਾ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਸੱਪ ਖੁਦ ਇਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਕੁਝ ਫੋਟੋਆਂ ਖਿੱਚਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਛੱਡ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਤੱਕ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੋਬਰਾ, ਰਸਲ ਵਾਈਪਰ, ਕਾਮਨ ਕ੍ਰੇਟ, ਰੈਟ ਸੱਪ, ਬਲਾਇੰਡ ਸੱਪ ਅਤੇ ਇੰਡੀਅਨ ਵੁਲਫ ਸੱਪ ਵਰਗੀਆਂ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਇੰਡੀਅਨ ਵੁਲਫ ਸੱਪ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਸੱਪ ਫੜਨ ਲਈ 467 ਕਾਲਾਂ ਆਈਆਂ
ਜੰਗਲਾਤ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਸੌਰਭ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕੁੱਲ 917 ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈਆਂ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 467 ਸਿਰਫ਼ ਸੱਪਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਨ। ਸਾਰੇ ਸੱਪਾਂ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਬਚਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਕੋਬਰਾ, ਕਰੇਟ ਅਤੇ ਰਸਲ ਵਾਈਪਰ ਨੂੰ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਸੱਪਾਂ ਦੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਚੂਹਾ ਸੱਪ, ਬਘਿਆੜ ਸੱਪ, ਅਜਗਰ ਅਤੇ ਸੈਂਡ ਬੋਆ ਵਰਗੇ ਸੱਪਾਂ ਨੂੰ ਗੈਰ-ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।