ਕਲਾ ਜਗਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਯੁੱਗ ਦਾ ਅੰਤ: Statue of Unity ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਮੂਰਤੀਕਾਰ ਰਾਮ ਸੁਤਾਰ ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ
ਬਾਬੂਸ਼ਾਹੀ ਬਿਊਰੋ
ਨੋਇਡਾ/ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 18 ਦਸੰਬਰ: ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੀ ਪ੍ਰਤਿਮਾ 'ਸਟੈਚੂ ਆਫ ਯੂਨਿਟੀ' (Statue of Unity) ਨੂੰ ਆਕਾਰ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਮੂਰਤੀਕਾਰ ਰਾਮ ਵਨਜੀ ਸੁਤਾਰ ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। 100 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਪੂਰੀ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਰਾਮ ਸੁਤਾਰ ਨੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਦੇਰ ਰਾਤ ਨੋਇਡਾ ਸਥਿਤ ਆਪਣੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ 'ਤੇ ਆਖਰੀ ਸਾਹ ਲਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਅਨਿਲ ਸੁਤਾਰ ਨੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਪਿਛਲੇ ਕਾਫੀ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਉਮਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੇ ਸਨ। 17 ਦਸੰਬਰ ਦੀ ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਹੋਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਿਹਾਂਤ ਨਾਲ ਕਲਾ ਜਗਤ ਵਿੱਚ ਸੋਕ ਦੀ ਲਹਿਰ ਦੌੜ ਗਈ ਹੈ।
ਸਧਾਰਨ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਸਿਖਰ ਤੱਕ ਦਾ ਸਫ਼ਰ
ਭਾਰਤੀ ਮੂਰਤੀਕਲਾ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਪਛਾਣ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਰਾਮ ਸੁਤਾਰ ਦਾ ਜਨਮ 19 ਫਰਵਰੀ 1925 ਨੂੰ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਧੁਲੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਪਿੰਡ ਗੋਂਦੂਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇੱਕ ਸਧਾਰਨ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਜਨਮੇ ਸੁਤਾਰ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਕਲਾ ਵੱਲ ਸੀ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਠਿਤ ਜੇ.ਜੇ. ਸਕੂਲ ਆਫ ਆਰਟ ਐਂਡ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਲਈ ਗੋਲਡ ਮੈਡਲ ਨਾਲ ਨਵਾਜਿਆ ਗਿਆ। ਇੱਥੋਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਸ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਰਚਨਾਤਮਕ ਸਫ਼ਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਈ, ਜਿਸਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼-ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਦਿਵਾਈ।
ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਮੂਰਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਜੀਵੰਤ
ਰਾਮ ਸੁਤਾਰ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਉਹ ਜਾਦੂ ਸੀ ਜੋ ਪੱਥਰਾਂ ਅਤੇ ਧਾਤੂ ਵਿੱਚ ਜਾਨ ਪਾ ਦਿੰਦਾ ਸੀ। ਸੰਸਦ ਭਵਨ ਕੰਪਲੈਕਸ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਧਿਆਨ ਮਗਨ ਪ੍ਰਤਿਮਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਫਿਰ ਛਤਰਪਤੀ ਸ਼ਿਵਾਜੀ ਮਹਾਰਾਜ ਦੀ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਮੂਰਤੀ, ਇਹ ਸਭ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬੇਮਿਸਾਲ ਕਲਾਕਾਰੀ ਦੇ ਨਮੂਨੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਸਲੀ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਪਛਾਣ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਸਰਦਾਰ ਵੱਲਭਭਾਈ ਪਟੇਲ ਦੀ ਪ੍ਰਤਿਮਾ 'ਸਟੈਚੂ ਆਫ ਯੂਨਿਟੀ' ਤੋਂ ਮਿਲੀ।
ਪਦਮ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸਨ ਸਨਮਾਨਿਤ
ਕਲਾ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਹੁਮੁੱਲੇ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 1999 ਵਿੱਚ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ (Padma Shri) ਅਤੇ 2016 ਵਿੱਚ ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ (Padma Bhushan) ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਰਵਉੱਚ ਸਨਮਾਨ 'ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਭੂਸ਼ਣ ਪੁਰਸਕਾਰ' ਨਾਲ ਵੀ ਨਵਾਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਾਣਾ ਭਾਰਤੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਜਗਤ ਲਈ ਇੱਕ ਕਦੇ ਨਾ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਘਾਟਾ ਹੈ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਣਾਈ ਵਿਰਾਸਤ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਦੀ ਰਹੇਗੀ।