ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦਾ ਵੱਡਾ ਫੈਸਲਾ; ਪੰਜ ਸੂਬਿਆਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਵਧੀ SIR ਦੀ ਤਰੀਕ
ਬਾਬੂਸ਼ਾਹੀ ਬਿਊਰੋ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 11 ਦਸੰਬਰ, 2025: ਭਾਰਤੀ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ (Election Commission of India) ਨੇ ਵੋਟਰ ਸੂਚੀ ਨੂੰ ਗਲਤੀ ਰਹਿਤ ਅਤੇ ਸਟੀਕ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਹੈ। ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸਮੇਤ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪੰਜ ਸੂਬਿਆਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੀ ਐਸਆਈਆਰ (SIR - Special Intensive Revision) ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੀ ਸਮਾਂ ਸੀਮਾ (Deadline) ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਕਮਿਸ਼ਨ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਵੋਟਰ ਸੂਚੀ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਪਹਿਲੀ ਤਰਜੀਹ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਤਸਦੀਕ ਕੰਮ ਲਈ ਵਾਧੂ ਸਮਾਂ ਦੇਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਲਈ ਵੱਖਰੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਕਿਹੜੇ ਸੂਬੇ 'ਚ ਕਦੋਂ ਤੱਕ ਵਧੀ ਤਰੀਕ?
ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਤਾਜ਼ਾ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੂਬਿਆਂ ਲਈ ਨਵੀਆਂ ਤਰੀਕਾਂ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹਨ:
1. ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼: ਇੱਥੇ ਐਸਆਈਆਰ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੀ ਸਮਾਂ ਸੀਮਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਧਾ ਕੇ 26 ਦਸੰਬਰ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
2. ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਅਤੇ ਅੰਡੇਮਾਨ ਨਿਕੋਬਾਰ: ਇਨ੍ਹਾਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਇਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ 18 ਦਸੰਬਰ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗੀ।
3. ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਅਤੇ ਗੁਜਰਾਤ: ਇੱਥੇ ਫਾਰਮ ਭਰਨ ਅਤੇ ਤਸਦੀਕ ਦਾ ਕੰਮ 14 ਦਸੰਬਰ ਤੱਕ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਆਖਿਰ ਕੀ ਹੈ SIR ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਮਹੱਤਵ?
SIR ਦਾ ਮੁੱਖ ਮਕਸਦ ਵੋਟਰ ਸੂਚੀ ਦੀ ਸਫਾਈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਅਪਡੇਟ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਰਾਹੀਂ ਲਿਸਟ ਵਿੱਚੋਂ ਡੁਪਲੀਕੇਟ ਨਾਂ, ਮ੍ਰਿਤਕ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਜਾਂ ਥਾਂ ਬਦਲ ਚੁੱਕੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਹਟਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਨਾਲ ਹੀ, 18 ਸਾਲ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਦੇ ਨਵੇਂ ਅਤੇ ਯੋਗ ਵੋਟਰਾਂ (Eligible Voters) ਨੂੰ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਜੋੜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਸਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਫਾਇਦਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਫਰਜ਼ੀ ਵੋਟਿੰਗ (Fake Voting) ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਕਾਫੀ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਫਿਲਹਾਲ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਐਸਆਈਆਰ ਦਾ ਦੂਜਾ ਪੜਾਅ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬੂਥ-ਪੱਧਰ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ (BLOs) ਘਰ-ਘਰ ਜਾ ਕੇ ਤਸਦੀਕ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
UP ਨੇ ਮੰਗਿਆ ਸੀ ਸਮਾਂ, ਬੰਗਾਲ 'ਚ ਨਵਾਂ ਸ਼ਡਿਊਲ
ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੁੱਖ ਚੋਣ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨਵਦੀਪ ਰਿਣਵਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਮਿਸ਼ਨ ਤੋਂ ਦੋ ਹਫ਼ਤੇ ਦਾ ਵਾਧੂ ਸਮਾਂ (Extension) ਮੰਗਿਆ ਸੀ, ਤਾਂ ਜੋ ਮ੍ਰਿਤਕ ਅਤੇ ਲਾਪਤਾ ਵੋਟਰਾਂ ਦੀ ਮੁੜ ਤਸਦੀਕ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਹੋ ਸਕੇ।
ਉੱਥੇ ਹੀ, ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ (West Bengal) ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਇੱਕ ਸੋਧਿਆ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਐਸਆਈਆਰ ਤਹਿਤ ਫਾਈਨਲ ਵੋਟਰ ਲਿਸਟ ਹੁਣ 14 ਫਰਵਰੀ, 2026 ਨੂੰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ ਨਾਗਰਿਕ 16 ਦਸੰਬਰ, 2025 ਤੋਂ 15 ਜਨਵਰੀ, 2026 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਆਪਣੇ ਦਾਅਵੇ ਅਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਦਰਜ ਕਰਵਾ ਸਕਣਗੇ।