ਸਿ’ਟੀਜ਼ਨਸ਼ਿੱਪ: ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਿਚ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਹੋਈ ਮਹਿੰਗੀ
ਸਿ’ਟੀਜ਼ਨਸ਼ਿੱਪ: ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਹੋਈ ਮਹਿੰਗੀ - ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਲਈ ਅਰਜ਼ੀ ਫੀਸਾਂ ਵਿੱਚ 21 ਨਵੰਬਰ ਤੋਂ 19.09% ਦਾ ਵਾਧਾ ਵਾਧਾ
-ਹੁਣ 470.20 ਡਾਲਰ ਦੀ ਥਾਂ ਲੱਗਿਆ ਕਰਨਗੇ 560.00 ਡਾਲਰ
-ਹਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਬਸਿਆਲਾ-
ਔਕਲੈਂਡ, 21 ਨਵੰਬਰ 2025-ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਲਈ ਅਰਜ਼ੀ ਦੇਣ ਦੀਆਂ ਫੀਸਾਂ ਵਿੱਚ 19.09% ਵਾਧਾ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਡਿਪਾਰਟਮੈਂਟ ਆਫ਼ ਇੰਟਰਨਲ ਅਫੇਅਰਜ਼ ਨੇ ਇਸਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਬਾਲਗ ਉਮਰ ਲਈ ‘ਗ੍ਰਾਂਟ ਦੁਆਰਾ’ (by grant) ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਲਈ ਅਰਜ਼ੀ ਫੀਸ ਦੀ ਲਾਗਤ 470.20 ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ 560 ਡਾਲਰ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। 16 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਫੀਸ 235.10 ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ 280 ਡਾਲਰ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ।
‘ਵੰਸ਼ ਦੁਆਰਾ’ (by descent) ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਲਈ ਅਰਜ਼ੀ ਦੇਣ ਦੀ ਫੀਸ 204.40 ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ 243 ਡਾਲਰ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਅੰਦਰੂਨੀ ਮਾਮਲਿਾਂ ਦੇ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ’ਤੇ ਸਾਰੀਆਂ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸੋਧੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਫੀਸਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਜਲਦੀ ਸਾਂਝੀ ਕਰੇਗਾ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਫੀਸਾਂ ਵਿੱਚ 22 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਕੋਈ ਬਦਲਾਅ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਲਾਗਤ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉੱਚ-ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਾਲੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਵਾਸਤੇ ਇਹ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਬਦਲਾਅ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਫੀਸ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਫੀਸਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣੀ ਰਹੇਗੀ।
ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ
ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਬਦਲੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕਲੋਨੀ ਤੋਂ ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਰਾਸ਼ਟਰ ਬਣਨ ਦੇ ਸਫ਼ਰ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ:
1948 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ: ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਪਰਜਾ (British Subjects) ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵਸਨੀਕ 1948 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ ’ਤੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਪਰਜਾ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਕਿੱਥੇ ਵੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋਣ, ਉਹ ਸਾਰੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਅਧੀਨ ਸਨ।
1948: ਪਹਿਲਾ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਐਕਟ ‘ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਨੈਸ਼ਨੈਲਿਟੀ ਅਤੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਸਿਟੀਜ਼ਨਸ਼ਿਪ ਐਕਟ 1948’ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ, ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਆਪਣੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਐਕਟ ਨੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵੱਖਰੀ ਪਛਾਣ ਦਿੱਤੀ, ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ ’ਤੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਪਰਜਾ ਵੀ ਬਣੇ ਰਹੇ।
1977: ਆਧੁਨਿਕ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਕਾਨੂੰਨ ‘ਸਿਟੀਜ਼ਨਸ਼ਿਪ ਐਕਟ 1977’ ਨੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਐਕਟ ਦੇ ਤਹਿਤ, 1 ਜਨਵਰੀ 1983 ਤੋਂ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕ ਹੁਣ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ ’ਤੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਪਰਜਾ ਨਹੀਂ ਰਹੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਤ ਹੋ ਗਈ। ਅੱਜ, ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਦੇ ਨਿਯਮ ਇਸੇ ਐਕਟ ’ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹਨ।
ਪਹਿਲਾ ਭਾਰਤੀ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਨਾਗਰਿਕ (ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਜਨਮ)
ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੇ ਭਾਰਤੀ-ਜੰਮੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਕਦੋਂ ਮਿਲੀ, ਇਸਦਾ ਸਟੀਕ ਰਿਕਾਰਡ ਜਨਤਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਕਰਵਾਉਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ। ‘ਭਾਰਤੀ’ ਪਰਵਾਸੀ 1948 ਦੇ ਐਕਟ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਸਨ ਅਤੇ ’ਨੈਚੁਰਲਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ’ (Naturalisation) ਦੁਆਰਾ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਪਰਜਾ ਬਣ ਸਕਦੇ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ: ਜਦੋਂ ‘ਸਿਟੀਜ਼ਨਸ਼ਿਪ ਐਕਟ 1948’ ਲਾਗੂ ਹੋਇਆ, ਤਾਂ ਉਹ ਸਾਰੇ ਭਾਰਤੀ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਨੈਚੁਰਲਾਈਜ਼ਡ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਪਰਜਾ ਸਨ, ਆਪਣੇ ਆਪ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕ ਬਣ ਗਏ।
ਕਿੰਨੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਹੈ ਨਾਗਰਿਕਤਾ?
ਭਾਰਤੀ, ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਚੋਟੀ ਦੇ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਰਹੇ ਹਨ।
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਜਨਮੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆ ਅਨੁਸਾਰ 2024 ਵਿਚ 5,777, 2023 ਦੇ ਵਿਚ 6,610, 2022 ਦੇ ਵਿਚ 8,168 ਹੈ।
ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਲਈ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਯੋਗਤਾ
ਜਿਹੜੇ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਿਚ ਹਨ ਅਤੇ ‘ਗ੍ਰਾਂਟ ਦੁਆਰਾ ਨਾਗਰਿਕਤਾ’ (3iti੍ਰenship by 7rant) ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਮੁੱਖ ਯੋਗਤਾ ਮਾਪਦੰਡ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ:
ਤੁਸੀਂ ਅਰਜ਼ੀ ਦੇ ਨਾਲ ਤੁਹਾਨੂੰ 3 ਚੀਜ਼ਾਂ ਜ਼ਰੂਰ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕਰਨੀਆਂ ਹਨ: 1. ਤੁਹਾਡਾ ਪੂਰਾ ਜਨਮ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਜਾਂ ਜਨਮ ਰਿਕਾਰਡ 2. ਤੁਹਾਡਾ ਮੌਜੂਦਾ ਪਾਸਪੋਰਟ ਜਾਂ ਤੁਹਾਡਾ ਯਾਤਰਾ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ — ਜਾਂ ਤੁਹਾਡਾ ਸਭ ਤੋਂ ਨਵਾਂ, ਜੇਕਰ ਇਹ ਮਿਆਦ ਪੁੱਗ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ 3. ਛੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਘੱਟ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਲਈ ਗਈ ਇੱਕ ਫੋਟੋ ਜੋ ਪਾਸਪੋਰਟ ਫੋਟੋ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਦੀ ਹੋਵੇ।
ਪੱਕੇ ਨਿਵਾਸੀ ਦੀ ਸਥਿਤੀ (Permanent Residency Status): ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦਾ ਪੱਕਾ ਨਿਵਾਸੀ ਵੀਜ਼ਾ (Permanent Resident Visa) ਹੋਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ, ਜਾਂ ਇੱਕ ਆਸਟਰੇਲੀਆਈ ਨਾਗਰਿਕ/ਸਥਾਈ ਨਿਵਾਸੀ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜੋ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਸਥਾਈ ਤੌਰ ’ਤੇ ਰਹਿ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ।
ਰਿਹਾਇਸ਼ ਦੀ ਲੋੜ (Residency Requirement): ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਰਜ਼ੀ ਦੇਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਪਿਛਲੇ 5 ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 1,350 ਦਿਨ (ਕੁੱਲ) ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਪਿਛਲੇ ਹਰ ਇੱਕ 12 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਮਿਆਦ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 240 ਦਿਨ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਏ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।
ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਇਰਾਦਾ (Language and Intent):
ਤੁਹਾਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਬੁਨਿਆਦੀ ਸਮਝ (Basic knowledge of English) ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਤੁਹਾਡਾ ਇਰਾਦਾ (9ntent) ਇਹ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖੋਗੇ।
ਚੰਗਾ ਚਰਿੱਤਰ (Good Character): ਤੁਹਾਡਾ ਚੰਗਾ ਚਰਿੱਤਰ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡਾ ਕੋਈ ਗੰਭੀਰ ਅਪਰਾਧਿਕ ਰਿਕਾਰਡ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ।