ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਜਮਹੂਰੀ ਰਿਪਬਲਿਕ ਤੋਂ ਇਸਲਾਮੀ ਰਿਪਬਲਿਕ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋਣ ਦਾ ਖਦਸ਼ਾ ਜ਼ਹੀਰ ਕੀਤਾ ਸਿਆਸੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਪ੍ਰੋ. ਡੇਵਿਡ ਟੇਲਰ ਨੇ
ਆਈਡੀਸੀ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿਖੇ "ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼: ਘਰੇਲੂ ਗੜਬੜ, ਟਕਰਾਅ ਵਾਲੀਆਂ ਪਛਾਣਾਂ, ਅਤੇ ਖੇਤਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ" ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਭਾਸ਼ਣ
ਬਾਬੂਸ਼ਾਹੀ ਨੈੱਟਵਰਕ
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 31 ਜਨਵਰੀ 2025: "ਨੇੜਲੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਪ੍ਰਸਤਾਵਨਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲੋਕ ਗਣਰਾਜ ਤੋਂ ਇੱਕ ਇਸਲਾਮੀ ਗਣਰਾਜ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ"। ਇਹ ਬਿਆਨ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਿਆਸੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਪ੍ਰੋ. ਡੇਵਿਡ ਟੇਲਰ ਨੇ ਪੋਸਟ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਸਰਕਾਰੀ ਕਾਲਜ (ਪੀਜੀਜੀਸੀ), ਸੈਕਟਰ-11, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਐਂਡ ਕਮਿਊਨੀਕੇਸ਼ਨ (ਆਈਡੀਸੀ) ਦੁਆਰਾ ਆਯੋਜਿਤ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤਾ।
ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ 50 ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਕਾਦਮਿਕ, ਨੀਤੀ ਮਾਹਿਰ, ਖੋਜਕਰਤਾ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ। ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਾ ਉਥਲ-ਪੁਥਲ ਅਤੇ ਖੇਤਰੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਇਸਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ 'ਤੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ। ਪ੍ਰੋ. ਟੇਲਰ ਨੇ ਕੱਟੜਪੰਥੀਆਂ ਦੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ, ਇੱਕ ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਇਸਲਾਮੀ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਇਸਲਾਮੀਕਰਨ ਵੱਲ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਹਟਣ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦ ਤੋਂ ਉੱਠ ਕੇ ਜੁਲਾਈ 2024 ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦੀਆਂ ਤਾਕਤਾਂ, ਇੱਕ ਪਾਸੇ, ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਫੈਲਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਪ੍ਰੋ. ਟੇਲਰ ਨੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਬਦਲਦੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ 'ਤੇ ਵੀ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਦੱਸਿਆ, ਅਵਾਮੀ ਲੀਗ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ, ਆਰਥਿਕ ਨੀਤੀਆਂ, ਚੋਣ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਉਥਲ-ਪੁਥਲ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਕਾਰਕਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਦੇ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀ ਸ਼ਾਸਨ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਹੀ ਅਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਕਿ 2008 ਤੋਂ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਸੀ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ, ਜਮਾਤ-ਏ-ਇਸਲਾਮੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ, ਅਤੇ ਸ਼ਾਸਨ ਵਿੱਚ ਇਸਲਾਮੀ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਵੱਲ ਸੰਭਾਵੀ ਤਬਦੀਲੀ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੂਆਂ ਦੀ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਦੀ ਸਥਿਤੀ, ਸੰਭਾਵਿਤ ਭੂ-ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪੁਨਰਗਠਨ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਨੀਤੀਗਤ ਤਬਦੀਲੀਆਂ, ਅਤੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼-ਭਾਰਤ ਕੂਟਨੀਤਕ ਸਬੰਧਾਂ ਦੇ ਪੁਨਰ-ਸਥਾਪਨ ਬਾਰੇ ਵੀ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀਆਂ।
ਆਈਡੀਸੀ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਡਾ. ਪ੍ਰਮੋਦ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਲੈਕਚਰ ਖੇਤਰੀ ਸਥਿਰਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਟਕਰਾਅ ਅਤੇ ਪਛਾਣ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ 'ਤੇ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਚਰਚਾ ਲਈ ਇੱਕ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਪ੍ਰੋ. ਦੀਪਕ ਕੁਮਾਰ ਸਿੰਘ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੈਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਕੀਤੀ, ਨੇ ਪਿਛਲੇ 15 ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਦੇ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਖੋਰੇ ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰੇਖਾਂਕਿਤ ਕੀਤਾ। ਸਰਕਾਰੀ ਨੌਕਰੀਆਂ ਲਈ ਕੋਟਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਮੁੜ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨੂੰ ਜਨਤਕ ਲਾਮਬੰਦੀ ਲਈ ਤੁਰੰਤ ਟਰਿੱਗਰ ਵਜੋਂ ਪਛਾਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵਿੱਚ, ਪਰ ਵਧਦੀ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ (20 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ) ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਮੰਦੀ ਵਰਗੇ ਅੰਤਰੀਵ ਮੁੱਦੇ ਵੀ ਜਨਤਕ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਸਨ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜਮਹੂਰੀ ਲਚਕਤਾ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਬਿਰਤਾਂਤਾਂ ਨੂੰ ਆਕਾਰ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਸਿਵਲ ਸਮਾਜ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ 'ਤੇ ਹੋਰ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੁੱਖ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਖਿਡਾਰੀਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਅਵਾਮੀ ਲੀਗ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਨੈਸ਼ਨਲਿਸਟ ਪਾਰਟੀ (ਬੀਐਨਪੀ), ਅਤੇ ਜਮਾਤ-ਏ-ਇਸਲਾਮੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਦੀਆਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਦੀ ਪੜਚੋਲ ਕੀਤੀ, ਇਹ ਸਵਾਲ ਕੀਤਾ ਕਿ ਕੀ ਨਵੀਂ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਮੌਜੂਦਾ ਰੂੜੀਵਾਦੀ ਅਤੇ ਆਰਥੋਡਾਕਸ ਢਾਂਚੇ ਤੋਂ ਪਰੇ ਜਾ ਕੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸਮਾਵੇਸ਼ੀ ਅਤੇ ਟਿਕਾਊ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਸਥਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅੰਦੋਲਨਾਂ ਦੇ ਉਭਾਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਤਬਦੀਲੀ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਵਜੋਂ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਨਿਰੰਤਰ ਅਕਾਦਮਿਕ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨੂੰ ਰੇਖਾਂਕਿਤ ਕੀਤਾ। ਪ੍ਰੋ. ਸਿੰਘ ਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਵਿਰੋਧ, ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਦੇ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦੇ ਸਮਾਨ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਲਈ ਇੱਕ ਸੰਭਾਵੀ ਮੋੜ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਅਤੇ ਵਿਕਲਪਿਕ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਲਈ ਇੱਕ ਵਾਅਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਵਿਕਾਸ ਹੋਵੇਗਾ।
ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਸੀਨੀਅਰ ਸਿੱਖਿਆ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਪ੍ਰੋ. ਐਚ.ਐਸ. ਸ਼ੇਰਗਿੱਲ, ਪ੍ਰੋ. ਬੀ.ਐਸ. ਘੁੰਮਣ, ਪ੍ਰੋ. ਰੌਂਕੀ ਰਾਮ, ਪ੍ਰੋ. ਡੀ.ਐਨ. ਜੌਹਰ, ਪ੍ਰੋ. ਮਨਜੀਤ ਸਿੰਘ, ਪ੍ਰੋ. ਲੱਲਨ ਬਘੇਲ, ਪ੍ਰੋ. ਸੁਨੀਲ ਕੁਮਾਰ ਸਿਨਹਾ, ਸ਼੍ਰੀ ਜੇ.ਆਰ. ਕੁੰਡਲ, ਡਾ. ਵਰਿੰਦਰ ਸ਼ਰਮਾ, ਪ੍ਰੋ. ਦੀਪਸ਼ਿਖਾ, ਪ੍ਰੋ. ਗੁਰਿੰਦਰ ਕੌਰ, ਡਾ. ਸੰਜੀਵ ਕੁਮਾਰ, ਡਾ. ਚੰਦਨ ਅਵਸਥੀ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸਮਾਗਮ ਦਾ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਆਕਰਸ਼ਣ ਆਈਡੀਸੀ ਅਤੇ ਪੀਜੀਜੀਸੀ-11 ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਸਮਝੌਤਾ ਪੱਤਰ (ਐਮਓਯੂ) 'ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕਰਨਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਖੋਜ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
ਪ੍ਰੋ. ਡੇਵਿਡ ਟੇਲਰ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਹਨ ਜੋ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਚਟਗਾਓਂ ਵਿੱਚ ਏਸ਼ੀਅਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਫਾਰ ਵੂਮੈਨ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਿਮ ਪ੍ਰੋ ਵਾਈਸ-ਚਾਂਸਲਰ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ।