ਸੁਪਨੇ ਤਾਂ ਹਰ ਕੋਈ ਦੇਖਦਾ ਹੈ ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੀਮਤ ਹਰ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਚੁਕਾ ਸਕਦਾ। ਸੁਪਨੇ ਉਹੀ ਪੂਰੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਇਸਦੀ ਕੀਮਤ ਅਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਇੱਕ ਸੁਪਨਾ ਹੈ Iਆਈਏਐਸ ਬਣਨ ਦਾ। ਆਈਏਐਸ ਬਣਨ ਲਈ, ਯੂਨੀਅਨ ਪਬਲਿਕ ਸਰਵਿਸ ਕਮਿਸ਼ਨ (ਯੂਪੀਐਸਸੀ) ਸਿਵਲ ਸੇਵਾਵਾਂ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਯੂਪੀਐਸਸੀ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਔਖੀ ਅਤੇ ਵੱਕਾਰੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਹੈ। ਹਰ ਸਾਲ ਲੱਖਾਂ ਨੌਜਵਾਨ ਕੁਝ ਸੀਟਾਂ ਲਈ ਇਸ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤਤਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਵਿੱਚ ਵਿਦਿਅਕ ਯੋਗਤਾ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਧੀਰਜ ਰੱਖਣ ਵਾਲਾ ਹੀ ਸਫਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਆਈਏਐਸ ਬਣਨ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਦੇਖਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਪੱਧਰ ਤੋਂ ਹੀ ਇਸਦੀ ਤਿਆਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿਓ। ਸਿਵਲ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਸਟੀਕ ਰਣਨੀਤੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦਾ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡਾ ਵੀ ਸੁਪਨਾ ਹੈ ਆਈਏਐਸ ਬਣਨ ਦਾ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਤਿਆਰੀ- 1. ਰਣਨੀਤੀ ਅਤੇ ਅਧਿਐਨ ਸਮੱਗਰੀ- ਸਿਵਲ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਲਈ, ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ 12ਵੀਂ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਸਿਵਲ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ। ਸਿਵਲ ਸੇਵਾ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਲਈ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 2 ਤੋਂ 3 ਸਾਲ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਇਸਦੀ ਤਿਆਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਐਨਸੀਆਰਟੀ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਕੇ ਇਸ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਲਈ ਆਪਣੀ ਤਿਆਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਿਵਲ ਸੇਵਾਵਾਂ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਦਾ ਪੂਰਾ ਸਿਲੇਬਸ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਉਸ ਅਨੁਸਾਰ ਤਿਆਰੀ ਕਰੋ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਉਮੀਦਵਾਰ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਦੇ ਮੁੱਖ ਪੜਾਅ ਲਈ ਆਪਣੀ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਦੇ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇ ਵਜੋਂ ਚੁਣਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਸੌਖਾ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਤੁਸੀਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਪੂਰੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਬਦਲਤੁਸੀਂ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਲਈ ਅਧਿਐਨ ਸਮੱਗਰੀ ਚੁਣ ਸਕਦੇ ਹੋ ਜਾਂ ਮਾਹਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ। 2. ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਮਕਾਲੀ ਮੁੱਦਿਆਂ ਲਈ ਤਿਆਰੀ ਕਰੋ- ਮੌਜੂਦਾ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਲਈ, ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਦਾ ਨਿਯਮਿਤ ਅਧਿਐਨ ਕਰੋ। ਜਿਵੇਂ, ਦ ਹਿੰਦੂ, ਇੰਡੀਅਨ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਬੀਬੀਸੀ ਅਤੇ ਡੀਡੀ ਨਿਊਜ਼ ਦੇ ਬੁਲੇਟਿਨ ਜ਼ਰੂਰ ਦੇਖੋ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਮੁਢਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਪੱਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੌਜੂਦਾ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦਾ ਚੰਗਾ ਅਨੁਪਾਤ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਮੌਜੂਦਾ ਮੁੱਦਿਆਂ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਤੁਸੀਂ ਮੌਜੂਦਾ ਮੁੱਦਿਆਂ ਬਾਰੇ ਵੀ ਪੜ੍ਹ ਸਕਦੇ ਹੋ।ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਵੀ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਚਾਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ NCERT ਅਤੇ NIU ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਇਹ ਕਿਤਾਬਾਂ ਆਨਲਾਈਨ ਮੁਫਤ ਉਪਲਬਧ ਹਨ। 3. ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ- ਸਿਵਲ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ ਇਮਤਿਹਾਨ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ, ਵਿਸ਼ੇ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ, ਇਹ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖੋ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀ ਉਸ ਵਿਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਸ਼ੇ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨਾ ਅਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਫਿਰ ਵੀ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਉਸ ਵਿਸ਼ੇ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨਾ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਹੈ। ਸਿਵਲ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ ਪ੍ਰੀਖਿਆਸਿਲੇਬਸ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਸਾਲ ਭਰ ਪੜ੍ਹਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਬਾਅਦ ਸਾਰਾ ਸਾਲ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। 4. ਪੜ੍ਹਾਈ ਲਈ ਇਕਾਗਰਤਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ- ਸਿਵਲ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ ਇਮਤਿਹਾਨ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ, ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਟੀਚੇ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਰਹੋ। ਕਿਉਂਕਿ ਸਿਵਲ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ ਇਮਤਿਹਾਨ ਕੋਈ ਬੈਂਕਿੰਗ ਜਾਂ ਐਸਐਸਸੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰੋਟ ਲਰਨਿੰਗ ਦੁਆਰਾ ਸਫਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਇਸ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਲਈ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੁਰਬਾਨੀਆਂ ਕਰਨੀਆਂ ਪੈਣਗੀਆਂ, ਇਸ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ। ਤੁਸੀਂ ਦੋ ਤੋਂ ਤਿੰਨਸਿਵਲ ਸੇਵਾ ਲਈ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। 5. ਕਿੰਨਾ ਪੜ੍ਹਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ? ਭਾਵੇਂ ਸਿਵਲ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਲਈ ਇੱਕ ਸਾਲ ਕਾਫੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦੋ-ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਵੀ ਲੱਗ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਿੰਨਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 6 ਘੰਟੇ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਤਿਆਰੀ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹੋ, ਇਸ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਣਾਦਾਇਕ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹੋ। ਤੁਹਾਡੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਲੋਕ ਕਿਵੇਂ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਦਾ ਤੁਹਾਡੇ ਜੀਵਨ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਸਬੰਧ ਹੈ।ਇਹ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਲੋਕ ਹਨ ਤਾਂ ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਜਿੰਨਾ ਹੋ ਸਕੇ ਦੂਰ ਰਹਿਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ। ਉਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਰਹੋ ਜੋ ਤੁਹਾਨੂੰ ਚੰਗਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ। 6. ਕੀ ਦਿੱਲੀ ਜਾਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ? ਤੁਸੀਂ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਇਹ ਵੀ ਸੁਣਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ UPSC ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਲਈ ਦਿੱਲੀ ਜਾ ਕੇ ਕੋਚਿੰਗ ਲੈਣੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਪਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਕੇ ਵੀ ਸਿਵਲ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਥੋੜ੍ਹਾ ਬਦਲਾਅ ਲਿਆਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਕੇ ਵੀ ਸਹੀ ਅਧਿਐਨ ਸਮੱਗਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਸਿਵਲ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਪਾਸ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਅਤੇ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਲਈਤੁਹਾਡੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਟੈਨਸ਼ਨ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਕੇ ਵੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਚਾਹੋ ਤਾਂ ਕੁਝ ਕੋਚਿੰਗ ਵੀ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ। 7. ਪੜ੍ਹਾਈ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਲਿਖਣ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ- ਪੜ੍ਹਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਤੁਹਾਨੂੰ ਲਿਖਣ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਵੀ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਪ੍ਰੀ-ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਪਾਸ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਮੁੱਖ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਵਿਚ ਬੈਠਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਲਿਖਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਲਗਭਗ 200 ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਖੇਪ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਲਿਖਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ। ਜਿੰਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੁਸੀਂ ਲਿਖਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋਗੇ, ਤੁਹਾਡੀ ਲਿਖਣ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਉਨਾ ਹੀ ਸੁਧਾਰ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਵਿਆਕਰਣ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਗਲਤੀਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਇੱਕ ਯੋਜਨਾ ਬੀ ਤਿਆਰ ਰੱਖੋ ਲੱਖਾਂ ਉਮੀਦਵਾਰ ਯੂਪੀਐਸਸੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਸਾਰੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਮਤਿਹਾਨ ਪਾਸ ਨਹੀਂ ਕਰ ਪਾ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਲਾਨ ਬੀ ਤਿਆਰ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਯੂਪੀਐਸਸੀ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ, ਤੁਸੀਂ ਵਿਸ਼ਵ ਇਤਿਹਾਸ, ਰਾਜਨੀਤੀ, ਭੂਗੋਲ, ਆਰਥਿਕਤਾ, ਨੈਤਿਕ ਸਿਧਾਂਤ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਫਿਲਾਸਫਰਾਂ ਅਤੇ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਇਹ ਵਿਸ਼ੇ ਤੁਹਾਡੇ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਮਦਦਗਾਰ ਹੋਣਗੇ। ਜੀਵਨ ਪ੍ਰਤੀ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਰਵੱਈਆ ਰੱਖਣਾ ਅਤੇ ਉਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਪੱਸ਼ਟਤਾ ਰੱਖਣਾ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇੱਕ ਚੰਗੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਜੀਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰੇਗਾ।
-1716178917674.jpg)
-
ਵਿਜੈ ਗਰਗ, ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਵਿਦਿਅਕ ਕਾਲਮਨਵੀਸ ਮਲੋਟ
vkmalout@gmail.com
Disclaimer : The opinions expressed within this article are the personal opinions of the writer/author. The facts and opinions appearing in the article do not reflect the views of Babushahi.com or Tirchhi Nazar Media. Babushahi.com or Tirchhi Nazar Media does not assume any responsibility or liability for the same.