ਵਿਜੇ ਗਰਗ
ਸਪੋਰਟਸ ਕਮੈਂਟੇਟਰ (ਸਪੋਰਟਸਕਾਸਟਰ) ਕਿਸੇ ਖੇਡ ਖੇਡ ਜਾਂ ਸਮਾਗਮ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਰੇਡੀਓ 'ਤੇ ਘਟਨਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਸੁਣਨ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਇਹ ਸਮਝਣ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਵੇਰਵਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਖੇਡ ਟਿੱਪਣੀਕਾਰ ਵੀ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਇੱਕ ਖੇਡ ਦੇ ਸਾਥੀ ਵਜੋਂ ਇੱਕ ਕੁਮੈਂਟਰੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਟਿੱਪਣੀਕਾਰ ਖੇਡ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਾ ਘਟਨਾਵਾਂ ਜਾਂ ਖੇਡ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਹਿਲੂਆਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ, ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਕਰੀਅਰ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਖੇਤਰ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਕੋਲ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਚੰਗੇ ਗਿਆਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦਾ ਗਿਆਨ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਖੇਡ ਟਿੱਪਣੀਕਾਰ ਯੋਗਤਾ ਵਿੱਦਿਅਕ ਯੋਗਤਾ ਖੇਡ ਕੁਮੈਂਟੇਟਰ ਕੋਰਸਾਂ ਲਈ ਯੋਗ ਬਣਨ ਲਈ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਵਿਦਿਅਕ ਯੋਗਤਾ ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ 10ਵੀਂ ਜਾਂ 12ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਹੈ। ਸਪੋਰਟਸ ਕਮੈਂਟੇਟਰ ਲੋੜੀਂਦੇ ਹੁਨਰ ਖੇਡ ਟਿੱਪਣੀਕਾਰਾਂ ਕੋਲ ਬੋਲਣ, ਲਿਖਣ, ਸੁਣਨ ਅਤੇ ਅੰਤਰ-ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਹੁਨਰ, ਖੋਜ ਯੋਗਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਮੀਡੀਆ ਉਤਪਾਦਨ ਦੇ ਹੁਨਰ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਕੋਲ ਮੀਡੀਆ ਉਤਪਾਦਨ, ਸੰਚਾਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਤਕਨੀਕਾਂ ਅਤੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦਾ ਚੰਗਾ ਗਿਆਨ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰਸੰਚਾਰ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸੰਚਾਰ, ਪ੍ਰਸਾਰਣ, ਸਵਿਚਿੰਗ, ਨਿਯੰਤਰਣ ਅਤੇ ਸੰਚਾਲਨ ਦਾ ਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਚੰਗਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਕੋਲ ਤੁਰੰਤ ਸੋਚਣ ਦੇ ਹੁਨਰ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਕੁਮੈਂਟਰੀ ਦੌਰਾਨ ਉਹਨਾਂ ਕੋਲ ਇੱਕ ਟੀਮ ਤੋਂ ਦੂਜੀ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਅਚਾਨਕ ਮੋੜ, ਇੱਕ ਖਿਡਾਰੀ ਨੂੰ ਸੱਟ, ਅਚਾਨਕ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸੋਚਣ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤ ਅਤੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਰਹਿਣ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਜਦੋਂ ਅਚਾਨਕ ਜਾਂ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਦੁਖਦਾਈ ਵਾਪਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸਪੋਰਟਸਕਾਸਟਰਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਕੀਮਤੀ ਹੁਨਰ ਹੈ। ਖੇਡ ਟਿੱਪਣੀਕਾਰ ਕਿਵੇਂ ਬਣਨਾ ਹੈ? ਸਪੋਰਟਸ ਕਮੈਂਟੇਟਰ ਬਣਨ ਲਈ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਕਦਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਕਦਮ 1 ਸਪੋਰਟਸ ਕਮੈਂਟੇਟਰ ਬਣਨ ਲਈ, ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵਧੀਆ ਬੋਲਣ ਦਾ ਢੰਗ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪੈਰਾਂ 'ਤੇ ਸੋਚਣ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਗਿਆਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਹੁਨਰ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਕਦਮ 2 ਖੇਡ ਕੁਮੈਂਟੇਟਰ ਦਾ ਵਿਦਿਅਕ ਪਿਛੋਕੜ ਚੰਗਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ; ਪੱਤਰਕਾਰੀ, ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਪੱਤਰਕਾਰੀ, ਜਾਂ ਸੰਚਾਰ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਬੈਚਲਰ ਡਿਗਰੀ ਪੂਰੀ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਕੋਰਸ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਡਿਪਲੋਮਾ/ਡਿਗਰੀ ਕੋਰਸਾਂ ਲਈ, ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਜਾਂ ਸੰਚਾਰ ਦੇ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇ ਵਜੋਂ 10ਵੀਂ ਜਾਂ 12ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਪਾਸ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਡਿਗਰੀ/ਡਿਪਲੋਮਾ ਕੋਰਸ ਹਨ: ਬੀ.ਏ. (ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ) ਬਰਾਡਕਾਸਟ ਜਰਨਲਿਜ਼ਮ ਵਿੱਚ ਡਿਪਲੋਮਾ ਬੀ.ਏ. (ਪੱਤਰਕਾਰਤਾ ਅਤੇ ਜਨ ਸੰਚਾਰ) ਕਦਮ 3 ਪੋਸਟ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੋਰਸ ਕਰਨ ਦੇ ਚਾਹਵਾਨ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਹਨ ਜੋ ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਅਤੇ ਸੰਚਾਰ ਵਿੱਚ ਕੋਰਸ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੁਝ ਮਾਸਟਰ ਡਿਗਰੀ ਕੋਰਸ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਉਮੀਦਵਾਰ ਅਪਨਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਮਾਸਟਰ ਡਿਗਰੀ ਕੋਰਸਾਂ ਲਈ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 50% ਅੰਕਾਂ ਨਾਲ ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਅਤੇ ਸੰਚਾਰ ਵਰਗੇ ਸਬੰਧਤ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਪਾਸ ਕੀਤੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਪੋਸਟ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਕੋਰਸ ਹਨ: M.A. (ਬਰਾਡਕਾਸਟ ਸੰਚਾਰ) ਐੱਮ.ਏ. (ਵਿਗਿਆਪਨ ਅਤੇ ਸੰਚਾਰ ਪ੍ਰਬੰਧਨ) ਐੱਮ.ਏ. (ਬਰਾਡਕਾਸਟ ਪੱਤਰਕਾਰੀ) ਖੇਡ ਕੁਮੈਂਟੇਟਰ ਲਈ ਕੋਰਸ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਕਾਲਜ ਆਫ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਐਂਡ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ, ਫਰੀਦਾਬਾਦ ਐਮਆਈਟੀ ਜਨਸੰਵਾਦ ਕਾਲਜ, ਲਾਤੂਰ ਐਮਆਈਟੀ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਸਕੂਲ ਆਫ ਬ੍ਰੌਡਕਾਸਟਿੰਗ ਐਂਡ ਜਰਨਲਿਜ਼ਮ, ਪੁਣੇ ਐਪੀਜੇ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਮਾਸ ਕਮਿਊਨੀਕੇਸ਼ਨ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ। ਸਪੋਰਟਸ ਕਮੈਂਟੇਟਰ ਨੌਕਰੀ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਕੁਝ ਖੇਡ ਟਿੱਪਣੀਕਾਰ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਮੀਡੀਆ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਇੱਕ ਕਾਲਮ ਲਿਖ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਾਂ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਰਿਪੋਰਟਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਖੇਡ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰੀ ਕਰਦੇ ਹਨਅਤੇ ਸਾਈਡ 'ਤੇ ਟਿੱਪਣੀਕਾਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰੋ। ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਅਕਸਰ ਖੇਡ ਸਹੂਲਤਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਖਾੜੇ ਜਾਂ ਰੇਸ ਕਲੱਬਾਂ ਦੁਆਰਾ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਘੋਸ਼ਣਾਕਰਤਾਵਾਂ ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਪੋਰਟਸ ਕਮੈਂਟੇਟਰ ਕਰੀਅਰ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਸਪੋਰਟਸ ਕਮੈਂਟੇਟਰਾਂ ਕੋਲ ਰੇਡੀਓ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰੀਆਂ ਦਾ ਵਿਕਲਪ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਇੱਕ ਟਿੱਪਣੀਕਾਰ ਵਜੋਂ ਕੈਰੀਅਰ ਲਈ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਬਿੰਦੂ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਹ ਟੀਵੀ ਜਾਂ ਹੋਰ ਨਿੱਜੀ ਚੈਨਲਾਂ/ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਮੈਚ 'ਤੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰਨ ਲਈ ਅਖਬਾਰਾਂ, ਰੇਡੀਓ ਜਾਂ ਟੀਵੀ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਸਪੋਰਟਸ ਚੈਨਲ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਟਾਰ ਸਪੋਰਟਸ, ਈਐਸਪੀਐਨ ਟੇਨ ਸਪੋਰਟਸ, ਜ਼ੀ ਸਪੋਰਟਸ ਅਤੇ ਡੀਡੀ ਸਪੋਰਟਸ 'ਤੇ ਵੀ ਨੌਕਰੀਆਂ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਖੇਡ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਨੈਟਵਰਕ ਦੁਆਰਾ ਲਾਈਵ ਐਕਸ਼ਨ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਖੇਡ ਸਮਾਗਮਾਂ ਦੇ ਪਲੇ-ਬਾਈ-ਪਲੇ। ਟਿੱਪਣੀਕਾਰ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ, ਰਸਾਲਿਆਂ ਜਾਂ ਹੋਰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਜਾਂ ਕਾਲਮ ਲਿਖ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਸਾਬਕਾ ਖਿਡਾਰੀ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਪੇਸ਼ੇ ਵਜੋਂ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰਨਾ ਅਪਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਖੇਡ ਟਿੱਪਣੀਕਾਰ ਤਨਖਾਹ ਖੇਡ ਟਿੱਪਣੀਕਾਰਾਂ ਲਈ ਤਨਖਾਹ ਦਾ ਪੈਮਾਨਾ ਬਹੁਤ ਬਦਲਦਾ ਹੈ, ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਸਥਾਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਪਣੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਅਤੇ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਔਸਤਨ, ਟਿੱਪਣੀਕਾਰ ਇੱਕ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਕਿਤੇ ਵੀ 5000 ਤੋਂ 10,000 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਕਮਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਜਾਣੇ-ਪਛਾਣੇ ਲੋਕ ਇੱਕ ਦਿਨ ਲਈ 25,000 ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਰਕਮ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸਾਲਾਨਾ ਆਮਦਨ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੇ ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਕੰਮ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹੋ।
-
ਵਿਜੇ ਗਰਗ, ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਵਿਦਿਅਕ ਕਾਲਮ ਨਵੀਸ ਮਲੋਟ
vkmalout@gmail.com
0009990000
Disclaimer : The opinions expressed within this article are the personal opinions of the writer/author. The facts and opinions appearing in the article do not reflect the views of Babushahi.com or Tirchhi Nazar Media. Babushahi.com or Tirchhi Nazar Media does not assume any responsibility or liability for the same.