ਵਿਜੇ ਗਰਗ
ਧਾਰਮਿਕ-ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਨਵਰਾਤਰੀ ਔਰਤ ਦੀ ਸ਼ਾਨ, ਸਵੈਮਾਣ ਅਤੇ ਸ਼ਕਤੀ ਅੱਗੇ ਝੁਕਣ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਮਾਂ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਰੂਪ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਮਾਨਸਿਕ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਦੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਭਾਵੇਂ ਧੀਮੀ ਹੋਵੇ, ਪਰ ਤਬਦੀਲੀ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਦੀ ਨੀਤੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਧਾਰਾ 14 ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਬਰਾਬਰੀ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੁਹਾਵਣਾ ਹੈਕਿ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸਸ਼ਕਤ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਵਧਦੇ ਅੰਕੜੇ ਵੀ ਅੱਧੀ ਆਬਾਦੀ ਦੀ ਵਧਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਸਵੀਕਾਰਤਾ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਕੁੱਲ ਆਬਾਦੀ ਲਗਭਗ 66.3 ਕਰੋੜ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 45 ਕਰੋੜ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਉਮਰ 15 ਤੋਂ 64 ਸਾਲ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਕਿਰਤ ਸ਼ਕਤੀ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਵੀ ਹਨ ਅਤੇ ਇਮਤਿਹਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਅੱਵਲ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਧੀਆਂ ਵੀ ਹਨ। ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖੇਡ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤਮਗੇ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੀਆਂ ਲੜਕੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਮੋਰਚੇ 'ਤੇ ਲੜਨ ਵਾਲੀਆਂ ਧੀਆਂ ਵੀ ਹਨ। ਯਕੀਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇਔਰਤਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਭੂਮਿਕਾ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇਣ ਵਾਲੀਆਂ ਵਿਕਾਸ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਨੀਤੀਆਂ ਵੀ ਇਸ ਬਦਲਾਅ ਦੀ ਨੀਂਹ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਸਾਲ 1951 ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸਾਖਰਤਾ ਦਰ ਲਗਭਗ ਨੌਂ ਫੀਸਦੀ ਸੀ। ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਟੈਟਿਸਟੀਕਲ ਆਫਿਸ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਲ 2021 ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸਾਖਰਤਾ ਦਰ 70.30 ਫੀਸਦੀ ਸੀ। ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਡਿਗਰੀਆਂ ਲੈਣ ਵਾਲੀਆਂ ਧੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵਿਗਿਆਨ,ਤਕਨਾਲੋਜੀ, ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਅਤੇ ਗਣਿਤ ਵਿੱਚ ਕੁੜੀਆਂ ਦੀ ਦਾਖਲਾ ਦਰ 43 ਫੀਸਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਅੰਕੜਾ ਅਮਰੀਕਾ, ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਅਤੇ ਜਰਮਨੀ ਵਰਗੇ ਵਿਕਸਿਤ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਪੰਜ ਫ਼ੀਸਦੀ ਪਾਇਲਟ ਔਰਤਾਂ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਇੱਥੇ 15 ਫ਼ੀਸਦੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਾਇਲਟਾਂ ਔਰਤਾਂ ਹਨ। ਮਹਿੰਗੀ ਸਿਖਲਾਈ ਅਤੇ ਕੰਮ ਦੀਆਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਲਈ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਘਰ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣ ਵਰਗੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਸ਼ਹਿਰੀ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਲੜਕੀਆਂ ਦੀ ਇਹ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਤਬਦੀਲੀ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਤਾਕਤ ਸਵੈ-ਸ਼ਕਤੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਪਹਿਲੂ ਹੈ। ਇਸ ਮਨ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨਾਲਪਰ ਹਰ ਸਾਧਨ ਦੀ ਘਾਟ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਤਰੱਕੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਔਰਤਾਂ ਇਸ ਰੂਹਾਨੀ ਊਰਜਾ ਨੂੰ ਲਾਮਬੰਦ ਕਰਕੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਟੀਚਿਆਂ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਮਾਜ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਵੀ ਵਧੀ ਹੈ।
-
ਵਿਜੇ ਗਰਗ, ਰਿਟਾਇਰਡ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨਲ ਕਾਲਮਨਵੀਸ ਮਲੋਟ ਪੰਜਾਬ
vkmalout@gmail.com
00
Disclaimer : The opinions expressed within this article are the personal opinions of the writer/author. The facts and opinions appearing in the article do not reflect the views of Babushahi.com or Tirchhi Nazar Media. Babushahi.com or Tirchhi Nazar Media does not assume any responsibility or liability for the same.