ਉਭਰ ਰਹੇ ਨਵੇਂ ਭਾਰਤ ਲਈ ਨਵੀਂ ਸਕੂਲੀ ਸਿੱਖਿਆ
(ਨਵੇਂ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਨਵੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ) ਵਿਜੈ ਗਰਗ
ਇੱਕ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਕਸਤ ਹੋ ਰਹੇ ਗਲੋਬਲ ਲੈਂਡਸਕੇਪ ਵਿੱਚ, ਸਿੱਖਿਆ ਖੇਤਰ ਇੱਕ ਡੂੰਘੀ ਤਬਦੀਲੀ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਰਿਵਰਤਨ ਭਾਰਤ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਸਿੱਖਿਆ ਇਸਦੀ ਵਧਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਨੂੰ ਆਕਾਰ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਬਰਲਿੰਗਟਨ ਇੰਗਲਿਸ਼, ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ, ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ 'Unlocking Success: Turning Policy and Frameworks into Real-World Action' ਸਿਰਲੇਖ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਰਿਪੋਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਫਰੇਮਵਰਕ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਰੋਡਮੈਪ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੇ ਸਿੱਖਿਅਕਾਂ ਤੋਂ ਸੂਝ-ਬੂਝ ਲੈ ਕੇ ਅਤੇ ਵਿਹਾਰਕ ਟੂਲਕਿੱਟਾਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਕੇ, ਇਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਕੂਲੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਲੈਂਡਸਕੇਪ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਸਮਾਵੇਸ਼ੀ, ਨਵੀਨਤਾਕਾਰੀ, ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੈ। ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਰੀਕੁਲਮ ਫਰੇਮਵਰਕ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੇ ਰੋਡਮੈਪ 'ਤੇ ਰੌਸ਼ਨੀ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਛੇ ਰਾਜਾਂ ਦੇ 1000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਕੂਲ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਦੇ ਤਜ਼ਰਬਿਆਂ ਅਤੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣਾਂ ਤੋਂ ਅੰਤਰਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਖਿੱਚਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਖੋਜਾਂ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਚਰਚਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਸਕੂਲੀ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਚ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਕਿਵੇਂ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸੂਝ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸਿੱਖਣ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਦੇ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤੱਤ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ 'ਅਸਫਲਤਾ ਲਈ ਦਾਇਰੇ' ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ 'ਤੇ ਇਸ ਦਾ ਜ਼ੋਰ ਹੈ। ਇਹ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਸਿੱਖਿਅਕਾਂ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਅਸਫਲਤਾ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤਬਦੀਲੀ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ ਮੌਕੇ ਵਿੱਚ ਬਦਲਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਤਬਦੀਲੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਬੁਨਿਆਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਹ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਹੁਨਰ ਵਜੋਂ ਮੰਨਦਾ ਹੈ ਜੋ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਰੁਜ਼ਗਾਰਯੋਗਤਾ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਬੋਝ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਦੋ-ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਦੀ ਇੱਕ ਤਾਕਤ ਵਿਆਪਕ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਕੇ-12 ਡੋਮੇਨ ਵਿੱਚ ਫੈਲੇ 1000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਤੋਂ ਇਕੱਤਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੂਝ, ਭਾਰਤੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਅਤੇ ਮੌਕਿਆਂ ਦੀ ਵਿਆਪਕ ਸਮਝ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਭਿੰਨ ਨਮੂਨਾ ਆਕਾਰ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰਿਪੋਰਟ ਦੀਆਂ ਸਿਫ਼ਾਰਿਸ਼ਾਂ ਹਰ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸਿੱਖਿਅਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਦਰਪੇਸ਼ ਹਕੀਕਤਾਂ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹਨ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਈ ਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਨੂੰ ਆਕਾਰ ਦੇਣ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ: 'ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਸਕੂਲ' ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਵਿਦਿਅਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਬਦਲਦੇ ਹੋਏ ਤਕਨੀਕੀ ਲੈਂਡਸਕੇਪ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਹੋਣ ਦੀ ਲੋੜ ਦੀ ਪੜਚੋਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹੀ ਦੁਨੀਆਂ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਨਵੀਨਤਾਕਾਰੀ ਅਧਿਆਪਨ ਤਰੀਕਿਆਂ ਅਤੇ ਅਤਿ-ਆਧੁਨਿਕ ਤਕਨੀਕਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਬਹੁਤ ਵੱਖਰੀ ਹੈ। ਇਹ ਮੰਨਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਅਧਿਆਪਕ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਦਿਅਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਰਿਪੋਰਟ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੂੰ ਲੋੜੀਂਦੇ ਸਰੋਤ, ਸਿਖਲਾਈ, ਅਤੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਮੌਕੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਦਾ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਸਿੱਖਿਆ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਦੀ ਕੁੰਜੀ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਨੂੰ ਕਾਰਵਾਈਯੋਗ ਕਦਮਾਂ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਨ ਲਈ, ਰਿਪੋਰਟ ਅੱਠ ਜ਼ਰੂਰੀ ਐਕਸ਼ਨ ਪੁਆਇੰਟ ਅਤੇ ਕਲਾਸਰੂਮ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀਆਂ ਤਿੰਨ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਟੂਲਕਿੱਟਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਹਾਰਕ ਸਾਧਨ ਸਿੱਖਿਅਕਾਂ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਕਲਾਸਰੂਮਾਂ ਨੂੰ ਗਤੀਸ਼ੀਲ ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੇ ਸਰੋਤਾਂ ਅਤੇ ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਨਾਲ ਲੈਸ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਹੈਂਡ-ਆਨ ਪਹੁੰਚ ਨੀਤੀ ਅਤੇ ਅਭਿਆਸ ਵਿਚਕਾਰ ਪਾੜੇ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ NCF ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ 'ਨਿਊ ਇੰਡੀਆ' ਦੇ ਵਿਦਿਅਕ ਲੈਂਡਸਕੇਪ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਢੁਕਵੀਂ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇਸਦੀ ਨਵੀਨਤਾ, ਸਮਾਵੇਸ਼ ਅਤੇ ਉੱਤਮਤਾ ਦੀ ਇੱਛਾ ਦੁਆਰਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ NCF ਨਾਲ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੇਲ ਖਾਂਦੀ ਹੈਰਿਪੋਰਟ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੀਤੀ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸਦੀਆਂ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਇਕਸਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, NCF ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸਦੀ ਸੂਝ ਨੂੰ ਮੌਜੂਦਾ ਵਿਦਿਅਕ ਢਾਂਚੇ ਵਿੱਚ ਸਹਿਜੇ ਹੀ ਜੋੜਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਨੁਕੂਲ ਮੁਲਾਂਕਣਾਂ ਅਤੇ ਅਧਿਆਪਕ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ, ਭਾਰਤ ਵਾਂਗ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀਆਂ ਵਿਭਿੰਨ ਲੋੜਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
-
ਵਿਜੈ ਗਰਗ, ਰਿਟਾਇਰਡ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਵਿਦਿਅਕ ਕਾਲਮਨਵੀਸ ਮਲੋਟ ਪੰਜਾਬ
vkmalout@gmail.com
00
Disclaimer : The opinions expressed within this article are the personal opinions of the writer/author. The facts and opinions appearing in the article do not reflect the views of Babushahi.com or Tirchhi Nazar Media. Babushahi.com or Tirchhi Nazar Media does not assume any responsibility or liability for the same.