ਵਿਜੈ ਗਰਗ
ਸਿੱਖਣ ਦੀਆਂ ਵੱਖੋ-ਵੱਖ ਸ਼ੈਲੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਤੋਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਤੱਕ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੀਆਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਸਿੱਖਣ ਲਈ ਵਿਹਾਰਕ ਪਹੁੰਚ ਨਿਰਵਿਘਨ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਪਹੁੰਚ ਹੈ ਜੋ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਲਾਭ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਵਿਹਾਰਕ ਕੋਰਸਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਇੱਕ ਗੈਰ-ਕਲਾਸਰੂਮ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਿਖਿਆਰਥੀ ਦੇ ਹੁਨਰ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਵਿਲੱਖਣ ਯੋਗਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੰਸਥਾਨਾਂ ਲਈ ਮੁੱਖ ਧਾਰਾ ਦੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਵਿੱਚ ਵਿਹਾਰਕ ਕੋਰਸ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿਹਾਰਕ ਅਤੇ ਅਸਲ-ਜੀਵਨ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਿਧਾਂਤਕ ਗਿਆਨ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਮੱਸਿਆ ਹੱਲ ਕਰਨ ਅਤੇ ਰਚਨਾਤਮਕਤਾ ਵਰਗੇ ਹੁਨਰਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ। ਇਹ ਵਿਚਾਰ ਇੱਕ ਵਿਵਸਥਿਤ, ਵਿਹਾਰਕ ਪਹੁੰਚ ਦੁਆਰਾ ਸਿੱਖਣਾ ਹੈ ਜੋ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੋਚਣ, ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਨ, ਅਤੇ ਉਚਿਤ ਹੱਲ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਨਵੇਂ-ਯੁੱਗ ਦੇ ਸਿਖਿਆਰਥੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਪੈਟਰਨਾਂ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਹੋਣ ਲਈ ਇੱਕ ਵਧਦੀ ਤਾਕੀਦ ਹੋਈ ਹੈ ਜੋ ਵਿਹਾਰਕ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬਹੁ-ਅਨੁਸ਼ਾਸਨੀ ਗਿਆਨ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਿਖਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਨਵੀਂ ਨਸਲ ਹੈਂਡ-ਆਨ ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਦੀ ਵਿਸ਼ਾਲ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਸਮਝਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਹੁਨਰ ਸੈੱਟਾਂ ਨੂੰ ਅਪਗ੍ਰੇਡ ਕਰਨ ਲਈ ਗੈਰ-ਸਿਧਾਂਤਕ ਹੁਨਰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦੀ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਰੱਟੇ-ਸਿੱਖਣ ਦੀ ਪੁਰਾਣੀ ਸਕੂਲੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਆਪਣੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਗੁਆ ਰਹੀ ਹੈ, ਵਿਹਾਰਕ ਸਿੱਖਿਆ ਹਾਵੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਹਿਲੂਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।
ਵਿਹਾਰਕ ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਦੇ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਲਈ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਸਿਖਲਾਈ ਮਾਡਿਊਲਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਤਰੱਕੀ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾ ਕੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਗਿਆਨ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦਾ ਟੀਚਾ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀ ਉਦਯੋਗ ਦੀਆਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਨੂੰ ਨਿਭਾਉਣਾ ਹੈ ਜਿਸ ਲਈ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣ ਅਤੇ ਨਵੀਨਤਾਕਾਰੀ ਵਿਚਾਰ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਅਸਲ-ਸੰਸਾਰ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਦੁਆਰਾ ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਮੌਕਿਆਂ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਦੁਆਰਾ ਹੀ ਸੰਭਵ ਹੈ।
ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਸਿਖਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਉਤਪ੍ਰੇਰਕ
ਅਨੁਭਵੀ ਸਿਖਲਾਈ ਸਿੱਖਣ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਪਹੁੰਚਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿਖਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ 'ਸਵੈ-ਪ੍ਰਯੋਗ ਦੀ ਕਲਾ' ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਕਾਰਜਪ੍ਰਣਾਲੀ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬਤ ਹੈ, ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਸਿੱਖਣ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸੰਸਲੇਸ਼ਣ ਹੈ ਜੋ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਜੋ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਅਗਵਾਈ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣਾਤਮਕ ਹੁਨਰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਇੱਕ ਸਦਾ-ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਗਤੀਸ਼ੀਲ ਕੈਰੀਅਰ ਲੈਂਡਸਕੇਪ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵ ਰੱਖਦੇ ਹਨ।
ਸਿੱਖਿਆ ਲਈ ਉਦਾਰਵਾਦੀ ਪਹੁੰਚ
ਉਦਾਰਵਾਦੀ ਕਲਾਵਾਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਇੱਕ ਅਧਾਰ ਸਿੱਖਣ ਦੀ ਅੰਤਰ-ਅਨੁਸ਼ਾਸਨੀ ਵਿਧੀ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਧੀ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਕਈ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਨੂੰ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿਭਿੰਨ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਅਤੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣਾਂ ਨਾਲ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਅੰਤਰ-ਅਨੁਸ਼ਾਸਨੀ ਉਦਾਰਵਾਦੀ ਪਹੁੰਚ ਇੱਕ ਤਾਲਮੇਲ ਵਾਲੇ ਨਤੀਜੇ ਲਈ ਅਕਾਦਮਿਕ ਅਤੇ ਅਨੁਭਵੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਸੁਮੇਲ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਮੁੱਖ ਧਾਰਾ ਅਕਾਦਮਿਕ ਵਿੱਚ ਰਚਨਾਤਮਕ ਸੋਚ, ਮਾਤਰਾਤਮਕ ਸਾਖਰਤਾ, ਟੀਮ ਵਰਕ, ਸਮੱਸਿਆ-ਹੱਲ ਕਰਨ, ਨੈਤਿਕ ਤਰਕ ਅਤੇ ਅੰਤਰ-ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਗਿਆਨ ਵਰਗੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੁਨਰਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਹ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸੰਚਤ ਪ੍ਰਗਤੀ ਲਈ ਇੱਕ ਢਾਂਚਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਗਲੋਬਲ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੈਸ ਹਨ।
-
ਵਿਜੈ ਗਰਗ, ਰਿਟਾਇਰਡ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨਲ ਕਾਲਮਨਿਸਟ ਮਲੋਟ ਪੰਜਾਬ
vkmalout@gmail.com
00000000000
Disclaimer : The opinions expressed within this article are the personal opinions of the writer/author. The facts and opinions appearing in the article do not reflect the views of Babushahi.com or Tirchhi Nazar Media. Babushahi.com or Tirchhi Nazar Media does not assume any responsibility or liability for the same.