ਡਿਜੀਟਲ ਟ੍ਰਾਂਸਫਾਰਮੇਸ਼ਨ- ਪੜ੍ਹੋ, ਵਿਜੈ ਗਰਗ ਦੀ ਕਲਮ ਤੋਂ
ਆਖਰੀ ਵਾਰ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਪਬਲਿਕ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿੱਚ ਕਦੋਂ ਗਿਆ ਸੀ? ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ, ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ। ਅਸੀਂ ਇਹ ਵੀ ਮੰਨਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਉਹ ਗਾਇਬ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਜੋ ਕਿ ਸੰਭਵ ਹੈ, ਪਰ ਡੇਟਾ ਇਹ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਜ਼ਿੰਦਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਫੁੱਲਤ ਹਨ। ਦੁਰਲੱਭ ਕਿਤਾਬਾਂ, ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਦਾ ਦੁਰਲੱਭ ਮਾਹੌਲ, ਅਜਿਹਾ ਲਗਦਾ ਹੈ, ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੀਆਂ ਲਗਭਗ 54,000 ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਅਜੇ ਵੀ ਅਨੁਭਵ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਕੋਵਿਡ -19 ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਅਤੇ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਤਾਲਾਬੰਦੀਆਂ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕੀਤਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਸਮਝਦੇ ਹਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀਆਂ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੜ੍ਹਨਾ ਜਾਂ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜਾਣਾ। ਸਕੂਲਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੇ ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਡਿਜੀਟਲਾਈਜ਼ਡ ਭਵਿੱਖ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਣ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਡਿਜੀਟਲ ਤਬਦੀਲੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੀ ਮੁਢਲੀ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਡਿਜੀਟਲ ਪਰਿਵਰਤਨ, ਡਿਜੀਟਲ ਵਿਭਾਜਨਾਂ ਦੀ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਉਭਰ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਅਤੇ ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਦੱਸੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸੰਭਾਵਿਤ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਨੇ ਹੁਣ ਡਿਜੀਟਲ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦਾ ਰਾਹ ਸਾਫ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਡਿਜੀਟਲ ਪਰਿਵਰਤਨ, ਅਰਥਾਤ "ਇੱਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਜਿਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਜਾਣਕਾਰੀ, ਕੰਪਿਊਟਿੰਗ, ਸੰਚਾਰ ਅਤੇ ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਸੁਮੇਲ ਦੁਆਰਾ ਇਸਦੇ ਸੰਪਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਨੂੰ ਚਾਲੂ ਕਰਕੇ ਕਿਸੇ ਇਕਾਈ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ" ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਡੇ ਜੀਵਨ ਦੇ ਸਾਰੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਬੱਚੇ ਤੱਕ ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬਜ਼ੁਰਗ; ਯਕੀਨਨ, ਇਹ ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਕੰਮ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮੌਜੂਦਾ ਸਰੋਤਾਂ ਅਤੇ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤਕਨਾਲੋਜੀ, ਸੱਭਿਆਚਾਰ, ਅਭਿਆਸਾਂ, ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਹੁਨਰ ਅਤੇ ਯੋਗਤਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ, ਰਵੱਈਏ, ਪਛਾਣ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਵਰਗੇ ਕਾਰਕਾਂ ਸਮੇਤ, ਨੂੰ ਡਿਜੀਟਲ ਪਰਿਵਰਤਨ ਲਈ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਵਜੋਂ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਸੂਚਨਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਖੋਜ ਨੂੰ ਬੱਚਿਆਂ, ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਡਿਜੀਟਲਾਈਜ਼ਡ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਬੁਨਿਆਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਚਿੰਤਾ ਦੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਖੇਤਰਾਂ ਵਜੋਂ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਜੋ ਸਿੱਖਿਆ ਅਸੀਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਆਕਾਰ ਦੇਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਸਾਨੂੰ ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੀ ਬੁਨਿਆਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਵੀ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ - ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੁਨਰਾਂ ਅਤੇ ਯੋਗਤਾਵਾਂ ਨਾਲ ਲੈਸ ਕਰਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਲਈ, ਪਰ ਇਹ ਵੀ ਇਸ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਜਗਾਉਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਲਈ, ਸ਼ਾਇਦ ਇੱਕ ਕਰੀਅਰ ਵਿਕਲਪ ਵਜੋਂ ਵੀ।
ਜਦੋਂ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਡਿਜੀਟਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਗਿਆਨ ਸਰੋਤਾਂ ਤੱਕ ਬਰਾਬਰ ਅਤੇ ਵਿਆਪਕ ਪਹੁੰਚ ਦੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਯਕੀਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਿਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲਚਕਦਾਰ ਅਤੇ ਇਕਸਾਰ ਮਲਟੀਮੀਡੀਆ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹ ਦੇਵੇਗੀ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਹਰ ਪੀੜ੍ਹੀ ਇੰਟਰਨੈਟ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਜਿੰਨੀ ਜਲਦੀ ਅਤੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਸੰਭਵ ਹੋ ਸਕੇ ਮੁੜ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਵਧਦੀ ਗਈ ਹੈ। ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਗਿਆਨ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਅਤੇ ਤੈਨਾਤੀ ਸਮਾਜਿਕ ਪਰਿਵਰਤਨ ਅਤੇ ਦੌਲਤ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।
-
ਵਿਜੈ ਗਰਗ, ਸੇਵਾ ਮੁਕਤ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਮਲੋਟ
vkmalout@gmail.com
Disclaimer : The opinions expressed within this article are the personal opinions of the writer/author. The facts and opinions appearing in the article do not reflect the views of Babushahi.com or Tirchhi Nazar Media. Babushahi.com or Tirchhi Nazar Media does not assume any responsibility or liability for the same.