ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਟਰੋਕ
ਯੂਕਰੇਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਮੈਡੀਕਲ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਵੀ ਗੰਭੀਰ ਦੁਬਿਧਾ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ
ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ 20,000 ਭਾਰਤੀ ਮੈਡੀਕਲ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦਾ ਭਵਿੱਖ ਹੀ ਦਾਅ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੂਸੀ ਹਮਲੇ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤ ਵਾਪਸ ਲਿਆਉਣਾ ਪਿਆ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਚੀਨ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਦੂਰ ਪੂਰਬ ਦੇ ਕੁਝ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਅਜਿਹੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਹੋਰ ਮੈਡੀਕਲ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਹਨ ਜੋ ਇੱਕੋ ਕਿਸ਼ਤੀ ਵਿੱਚ ਸਵਾਰ ਹਨ, ਉਸੇ ਤੂਫ਼ਾਨ ਨਾਲ ਲੜ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ, ਉਹ 2020 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਾਪਸ ਆਏ ਸਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗਲੋਬਲ ਲਾਕਡਾਊਨ ਲਾਗੂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਅੱਜ ਤੱਕ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਆ ਸਕੇ ਹਨ। ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਪ੍ਰਕੋਪ ਦੇ ਸਮੇਂ ਚੀਨੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਏ 23,000 ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ 18,000 ਮੈਡੀਕਲ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸਨ। ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਏਸ਼ੀਆਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਤੱਕ ਹਟਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ। ਚੀਨੀ ਸਰਕਾਰ, ਜਿਸ ਨੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਵਾਪਸੀ ਦੇ ਵੀਜ਼ੇ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਸੀ, ਇਹ ਦੱਸਣ ਤੋਂ ਅਸਮਰੱਥ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਕਦੋਂ ਖੋਲ੍ਹੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਬੀਜਿੰਗ ਸਥਿਤ ਭਾਰਤੀ ਦੂਤਾਵਾਸ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਸਪੱਸ਼ਟੀਕਰਨ ਮੰਗਿਆ ਹੈ ਪਰ ਵਿਅਰਥ ਹੈ। ਉਤਸੁਕਤਾ ਨਾਲ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਨੇ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ ਕਿ "ਚੀਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਚੀਨ ਵਾਪਸ ਜਾਣ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰੇਗਾ"। ਮੰਗੋਲੀਆ ਅਤੇ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਨੂੰ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਭਰੋਸਾ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ ਨੇ ਵੀ ਚੀਨ ਨੂੰ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਮੈਡੀਕਲ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇਵੇ। ਕੁਝ ਚੀਨੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਆਨਲਾਈਨ ਕਲਾਸਾਂ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਕੋਈ ਵਿਹਾਰਕ ਅਨੁਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮੈਡੀਕਲ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਵਿਹਾਰਕ ਸਿਖਲਾਈ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਉਹ ਸਿਰਫ਼ ਔਨਲਾਈਨ ਕਲਾਸਾਂ ਵਿੱਚ ਹਾਜ਼ਰੀ ਭਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਹ ਹੁਣ ਕਲੀਨਿਕਲ ਹੁਨਰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੇ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਕਈ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਤੋਂ ਆਨਲਾਈਨ ਕਲਾਸਾਂ ਵੀ ਬੰਦ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ।
ਨੈਸ਼ਨਲ ਮੈਡੀਕਲ ਕਮਿਸ਼ਨ (NMC) ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਇੱਕ ਨੋਟਿਸ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀਜ਼ਾ ਪਾਬੰਦੀ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਚੀਨੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਅਪਲਾਈ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸਿਰਫ ਔਨਲਾਈਨ ਮੋਡ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਮੈਡੀਕਲ ਕੋਰਸਾਂ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਜਾਂ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਚੀਨ ਪਰਤਣ ਤੋਂ ਅਸਮਰੱਥ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦਾ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ? ਕਮਿਸ਼ਨ ਵੱਲੋਂ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਕੁਝ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨੂੰ ਦੇਖਦਿਆਂ ਚੀਨ ਦੀਆਂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਵੀ ਆਪਣੀ ਦੁਰਦਸ਼ਾ ਬਾਰੇ ਕੇਂਦਰੀ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਅਤੇ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਪੱਤਰ ਲਿਖ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੇਸ ਜ਼ਰੂਰ ਹੈ। ਉਹ 2020 ਤੋਂ ਘਰ ਹਨ ਅਤੇ ਕੋਈ ਵਿਕਲਪ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਉਠਾ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਚੀਨ ਦੇ ਅੰਤਿਮ ਸਾਲ ਦੇ ਕੁਝ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਅਣਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਕਲੀਨਿਕਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਕੇ ਵਿਹਾਰਕ ਅਨੁਭਵ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਰ ਇਹ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਡਿਗਰੀਆਂ ਜਾਂ NMC ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਭਾਰਤੀ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜਾਂ ਵਿੱਚ 40,000 ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਨਾ ਅਸੰਭਵ ਹੈ; ਜੋ ਕਿ ਉਪਲਬਧ ਕੁੱਲ ਸੀਟਾਂ ਦਾ ਲਗਭਗ ਅੱਧਾ ਹੈ। ਅੰਤਮ-ਸਾਲ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨਸ਼ਿਪ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ, ਭਾਵੇਂ ਕਿ NMC ਨੇ ਹੁਣ ਇਸਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਯੋਗਤਾ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਪਾਸ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਬਹੁਤਿਆਂ ਲਈ ਪਾਸ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸੀਮਤ ਸੀਟਾਂ ਅਤੇ ਮਹਿੰਗੀ ਸਿੱਖਿਆ ਕਾਰਨ ਵਿਦੇਸ਼ ਜਾਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਇਹ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਹੁਣ ਹਨੇਰੇ ਭਵਿੱਖ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਸਰਕਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਾਹਤ ਦੇਣ ਲਈ ਪਹਿਲ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ।
-
ਵਿਜੈ ਗਰਗ, ਸੇਵਾ ਮੁਕਤ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਮਲੋਟ
vkmalout@gmail.com
Disclaimer : The opinions expressed within this article are the personal opinions of the writer/author. The facts and opinions appearing in the article do not reflect the views of Babushahi.com or Tirchhi Nazar Media. Babushahi.com or Tirchhi Nazar Media does not assume any responsibility or liability for the same.