ਇੱਕ ਗੀਤ ਦੀ ਕਹਾਣੀ (ਹੇ ਮੇਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਾਸੀਓ)
ਸਾਲ 1962 ਵਿੱਚ..ਚੀਨ ਨਾਲ ਹੋਈ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਹਾਰ ਗਏ..ਅਣਗਿਣਤ ਫੌਜੀ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਏ..ਅਤੇ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਸਿਨੇਮਾ ਦੇ ਲੋਕ ਉਹਨਾਂ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਅੱਗੇ ਆਏ..ਸਿੱਧਾ ਮਹਿਬੂਬ ਖਾਨ 27 ਜਨਵਰੀ 1963 ਨੂੰ ਸੀ. ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸੰਗੀਤਕ ਸਮਾਰੋਹ..ਇਸ ਸੰਗੀਤ ਸਮਾਰੋਹ ਵਿੱਚ ਕਈ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੇ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਕੀਤੀ..ਰਫੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਤਾ ਦੀ ਵਾਰੀ ਆਈ..ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੱਲ੍ਹਾ ਤੇਰੋ ਨਾਮ, ਈਸ਼ਵਰ ਤੇਰੋ ਨਾਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਗੀਤ ਗਾਇਆ ਜੋ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਗੀਤ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਗੀਤ ਦੇ ਬਾਅਦ ਦਾ ਗੀਤ ਸਾਬਤ ਹੋਇਆ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਿਆਰ...ਆਓ ਪਹਿਲਾਂ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਹ ਗੀਤ ਕਿਵੇਂ ਬਣਿਆ ਸੀ..ਦਰਅਸਲ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਸੀ ਰਾਮਚੰਦਰਨ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਸੰਗੀਤ ਸਮਾਰੋਹ ਲਈ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ..ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਉੱਥੇ ਪਰਫਾਰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਕੋਈ ਗੀਤ ਨਹੀਂ ਸੀ..ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਆਰੇ ਦੋਸਤ ਰਾਮਚੰਦਰ ਦਿਵੇਦੀ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਜਾਂ ਕਵੀ ਪ੍ਰਦੀਪ ਇੱਕ ਗੀਤ ਲਿਖਣ ਲਈ..ਇਹ ਮਸਤ ਫਕੀਰ ਦੇਸ਼ ਪ੍ਰੇਮ ਤੇ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਲਿਖਦਾ ਸੀ..1943 ਵਿੱਚ ਲਿਖੇ ਇੱਕ ਗੀਤ ਨੇ ਗੁਲਾਮ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹਲਚਲ ਮਚਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ..ਗੀਤ ਦੇ ਸਨ।
ਚਲੇ ਜਾਓ ਓ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਲੋਕੋ
ਭਾਰਤ ਸਾਡਾ ਹੈ..
ਇਹ ਉਹ ਗੀਤਕਾਰ ਸੀ ਜਿਸ ਦੇ ਗੀਤ ਹਨ..
1 ਸਾਬਰਮਤੀ ਰਿਸ਼ੀ ਤੂੰ ਅਚਰਜ ਕੀਤਾ ਹੈ
2 ਆਓ ਬੱਚਿਓ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਝਾਂਕੀ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਹਾਂ
3 ਬੰਦਾ ਕਿੰਨਾ ਬਦਲ ਗਿਆ ਹੈ
4 ਇਕੱਲੇ ਚੱਲ, ਇਕੱਲੇ ਚੱਲ.. ਤੇਰਾ ਮੇਲਾ ਪਿੱਛੇ ਰਹਿ ਗਿਆ
5 ਅਸੀਂ ਕਾਇਆਕ ਨੂੰ ਤੂਫ਼ਾਨ ਵਿੱਚੋਂ ਬਾਹਰ ਲਿਆਏ ਤਾਂ ਇਹ ਕਵੀ ਪ੍ਰਦੀਪ ਅਲਬੇਲਾ ਸੀ.. ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਕੰਢੇ ਸੈਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ.. ਕਵੀ ਸਮੁੰਦਰ ਵਾਂਗ ਆਪਣੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਅਚਾਨਕ ਕੁਝ ਸਤਰਾਂ ਉਸਦੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਉੱਡ ਗਈਆਂ.. ਉੱਥੇ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਅਜਨਬੀ ਤੋਂ ਇੱਕ ਕਲਮ ਉਧਾਰ ਲੈ ਕੇ ਖਾਲੀ ਸਿਗਰਟ ਨੂੰ ਪਾੜ ਦਿੱਤਾ। ਡੱਬਾ.. ਉਸਦੇ ਪਿੱਛੇ ਉਹ ਲਾਈਨਾਂ ਲਿਖੀਆਂ.. ਘਰ ਆ ਕੇ ਉਸੇ ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਤੋਂ ਸੀਪ ਵਰਗੇ ਸ਼ਬਦ ਲੱਭੇ.. ਉਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਖੋਲ 'ਚੋਂ ਉਹ ਮੋਤੀ ਨਿਕਲੇ.. ਜਿਸ ਨੇ ਲਤਾ ਮੰਗੇਸ਼ਕਰ ਨੂੰ ਕੀਮਤੀ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ.. ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਲਤਾ ਇਹ ਗਾਉਂਦੀ ਹੈ ਗੀਤ ਸ਼ਾਮ ਦੇ ਬਾਅਦ ਪਾਰਟੀ ਇੱਕ ਕੋਨੇ ਵਿੱਚ ਚਾਹ ਪੀ ਰਹੀ ਸੀ.. ਤਾਂ ਸਮਾਰੋਹ ਦੇ ਸੰਚਾਲਕ ਮਹਿਬੂਬ ਖਾਨ ਨੇ ਲਤਾ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ..ਲਤਾ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪੰਡਿਤ ਨਹਿਰੂ ਨੇ ਬੁਲਾਇਆ ਹੈ..ਲਤਾ ਬੇਚੈਨ ਹੋ ਗਈ ਕਿ ਕੀ ਉਸਨੇ ਕੋਈ ਗਲਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜੋ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ. ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਵੀ ਪ੍ਰਦੀਪ ਦੀ ਰਚਨਾ ਅਮਰ ਹੋ ਗਈ.. ਜਿਸ ਨੂੰ ਲਤਾ ਨੇ ਆਪਣੇ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਵੱਡੇ-ਵੱਡੇ ਸਮਾਗਮਾਂ 'ਚ ਗਾਇਆ.. ਕਵੀ ਮੁਖ ਦੀ ਸੰਤਵਾਨੀ ਸੱਚ ਸਾਬਤ ਹੋਈ... ਪਰ ਵਿਡੰਬਨਾ ਦੇਖੋ... ਇਸ ਅਮਰ ਗੀਤ ਦੇ ਨਿਰਮਾਤਾ ਕਵੀ ਪ੍ਰਦੀਪ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਉਸ ਸੰਗੀਤ ਸਮਾਰੋਹ ਲਈ ਵੀ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ..ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਕੀ ਕਹੋਗੇ
-
ਵਿਜੈ ਗਰਗ, ਸੇਵਾ ਮੁਕਤ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਮਲੋਟ
vkmalout@gmail.com
Disclaimer : The opinions expressed within this article are the personal opinions of the writer/author. The facts and opinions appearing in the article do not reflect the views of Babushahi.com or Tirchhi Nazar Media. Babushahi.com or Tirchhi Nazar Media does not assume any responsibility or liability for the same.