ਇੱਕ ਚੰਗਾ ਵਿਅਕਤੀ ਕਹਾਉਣ ਲਈ
ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਕੂਲ ਜਾਂ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਅਕਾਦਮਿਕ ਸੈਸ਼ਨ ਦੇ ਅੰਤਮ ਨਤੀਜੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅੰਕ ਸੂਚੀ ਨੂੰ ਭਰ ਕੇ ਅਗਲੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲਾ ਨਹੀਂ ਲੈ ਸਕਦੇ।
ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਕੂਲ ਜਾਂ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਅਕਾਦਮਿਕ ਸੈਸ਼ਨ ਦੇ ਅੰਤਮ ਨਤੀਜੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅੰਕ ਸੂਚੀ ਨੂੰ ਭਰ ਕੇ ਅਗਲੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲਾ ਨਹੀਂ ਲੈ ਸਕਦੇ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਸੰਸਥਾ ਤੋਂ ਚਰਿੱਤਰ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਦੀ ਵੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦੇ ਵਿਦਿਅਕ ਸੈਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਵਿਹਾਰ, ਵਿਹਾਰ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਸਰਗਰਮੀ, ਰੁਝਾਨ ਆਦਿ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦੇ ਉੱਜਵਲ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਸ਼ੁਭ ਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਬਾਰੇ ਸੰਖੇਪ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨੌਕਰੀ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੇਵਾ ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਸਮਰੱਥ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਗੁਪਤ ਚਰਿੱਤਰ ਰਿਕਾਰਡ ਵੀ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ, ਇਹ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਵਿਅਕਤੀ ਲਈ ਤਰੱਕੀ ਦੇ ਮੌਕੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਉੱਤਮ ਕਰਮਚਾਰੀ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵਧੀਆ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਨਾਲ ਆਚਾਰ ਸੰਹਿਤਾ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਸ ਵਿਚ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਦੀ ਯੋਗਤਾ, ਚੰਗੀ ਰਣਨੀਤੀ ਬਣਾਉਣਾ, ਬੋਲਣ ਵਿਚ ਮਿਠਾਸ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ੀਲਤਾ ਵਰਗੇ ਹੋਰ ਗੁਣ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ। ਸਮਾਜਿਕ ਦਬਾਅ ਕਾਰਨ ਉਮੀਦ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧਦੇ ਰਹਿਣਾ ਸਾਡੀ ਤਰਜੀਹ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਉਦੋਂ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸ਼ਾਇਦ ਇੱਕ 'ਚੰਗੇ ਵਿਅਕਤੀ' ਵਜੋਂ ਯੋਗ ਬਣਾਉਣ ਵੱਲ ਇੱਕ ਕਦਮ ਚੁੱਕਦੇ ਹਾਂ।
ਇਹ ਸਭ ਜਾਣਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਕਈ ਵਾਰ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਅਰਥਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੰਨੇ ਡੁੱਬ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤ ਦੇ ਕਈ ਵਿਹਾਰਕ, ਵਿਚਾਰਧਾਰਕ ਪਹਿਲੂਆਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਵਿੱਚ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਲੈਂਦੇ। ਕਦੇ ਮਜ਼ਬੂਰੀ ਦੇ ਅਧੀਨ, ਕਦੇ ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਾਲ, ਅਸੀਂ ਕੈਰੀਅਰ ਵਿੱਚ ਭਾਵੇਂ ਕਿੰਨੀ ਵੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਦੌੜਦੇ ਹਾਂ, ਪਰ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਸਾਰਥਕ ਜੀਵਨ ਦੇ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਪਛੜ ਸਕਦੇ ਹਾਂ, ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਉਸ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਅਤੇ ਆਨੰਦ ਤੋਂ ਵਾਂਝੇ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਖਾਸ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 'ਚੰਗੇ ਲੋਕ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਜਦੋਂ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਵੱਡੇ ਹੋ ਕੇ ਕੀ ਬਣਨਾ ਚਾਹੋਗੇ? ਫਿਰ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਤੋਂ ਕਈ ਵਿਕਲਪ ਸੁਣੇ ਹਨ, ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਰੁਚੀ ਅਨੁਸਾਰ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕਿਸੇ ਬੱਚੇ ਕੋਲ ਇਹ ਜਵਾਬ ਹੋਵੇ ਕਿ ਉਹ ‘ਚੰਗਾ ਇਨਸਾਨ’ ਬਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਡਾਕਟਰ, ਵਿਗਿਆਨੀ, ਅਧਿਆਪਕ, ਇੰਜੀਨੀਅਰ, ਅਭਿਨੇਤਾ, ਸਿਆਸਤਦਾਨ, ਪੁਲਿਸ ਵਾਲੇ, ਪਾਇਲਟ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੋਰ ਆਪਣੇ ਫੌਰੀ ਰੋਲ ਮਾਡਲ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਉਸ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਵੀ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਯਕੀਨਨ ਮਿਹਨਤ ਅਤੇ ਦ੍ਰਿੜ ਇਰਾਦੇ ਨਾਲ ਸਭ ਕੁਝ ਸੰਭਵ ਹੈ। ਪਰ ਜ਼ਰਾ ਦੇਖੋ, ਡਾਕਟਰ, ਵਿਗਿਆਨੀ, ਅਧਿਆਪਕ, ਐਕਟਰ, ਪਾਇਲਟ, ਨੇਤਾ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਵਿਚ ਸਾਡੇ ਜਾਣ-ਪਛਾਣ ਵਾਲੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਮੌਜੂਦ ਹਨ, ਪਰ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਕੁਝ ਕੁ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਹੀ ਆਪਣੇ ਮਨ ਵਿਚ ਸਤਿਕਾਰ ਅਤੇ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਭਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। .
ਸਿਰਫ਼ ਮੁੱਠੀ ਭਰ ਲੋਕ ਹੀ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਥਾਂ ਕਿਉਂ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹਨ? ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵਸਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਕੁਝ ਅਜਿਹੇ ਲੋਕ ਵੀ ਸਾਡੇ ਦਿਲ-ਦਿਮਾਗ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਛਾਪ ਛੱਡ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਨਾ ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿਚ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਪੰਨਿਆਂ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਂ ਦਰਜ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਹਾਰ ਦੀ ਮਹਿਕ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਪ੍ਰਤੀ ਸਮਰਪਣ ਭਾਵਨਾ ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਭਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਪ੍ਰਤੀ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਸਤਿਕਾਰ ਨਾਲ ਮਨ. ਕਲੀਨਰ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਗਾਰਡ, ਆਟੋ, ਬੱਸ, ਟੌਂਗੋਰ ਜਾਂ ਹਾਊਸ ਹੈਲਪਰ, ਅਜਨਬੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਦੇ ਸਾਡੀ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜਾਂ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਆਮ ਲੋਕ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸੈਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਮਿਲਦੇ ਹਾਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਮੁਸਕਰਾਹਟ ਦਾ ਆਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਕਿੰਨੇ ਹੀ ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੁੰਦੇ ਸਾਧਾਰਨ ਲੋਕ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਖੂਬਸੂਰਤ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਅਹਿਮ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਾਲ ਅਤੇ ਉਦਾਰਵਾਦੀ ਰੱਖਣ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ, ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਿਰਫ ਆਪਣੇ ਫਾਇਦੇ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਰੱਖਦੇ ਹਾਂ, ਤਦ ਤੱਕ ਸਾਡੀ ਸਥਿਤੀ ਉਸ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਵਰਗੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਨਵੀਂ ਤਕਨੀਕ ਨਾਲ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਬਿਹਤਰ ਤਕਨੀਕ ਨਾਲ ਲੈਸ ਨਵਾਂ ਮੋਬਾਈਲ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਲੋਕ ਉਸ ਮੋਬਾਈਲ ਨੂੰ ਭੁੱਲਣ ਅਤੇ ਬਦਲਣ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਲਗਾਉਂਦੇ। ਅਸੀਂ ਵੀ ਕਈ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਸਤੂ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ।
ਪਰ ਇੱਕ ਚੰਗਾ ਵਿਅਕਤੀ ਕਦੇ ਵੀ ਇੱਕ ਚੀਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ. ਇਸ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖੀ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਇੱਕ ਧੜਕਦਾ ਦਿਲ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਮਨੁੱਖ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ ਦੀਆਂ ਗੁੰਝਲਾਂ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਵਿਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾ ਕੇ ਹੀ ‘ਚੰਗਾ ਮਨੁੱਖ’ ਅਖਵਾਉਣ ਦਾ ਮਾਣ ਹਾਸਲ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਲਈ ਦਿਖਾਵੇ ਅਤੇ ਸ਼ੋਹਰਤ ਦੀ ਚਮਕ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਕੇ ਲਗਨ, ਮਿਹਨਤ, ਸਦਭਾਵਨਾ ਦੇ ਦੀਵੇ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਨਾ ਸਿੱਖਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਨਾਲ ਉਦੋਂ ਹੀ ਈਮਾਨਦਾਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਚੰਗੇ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਦੀ ਪ੍ਰਵਿਰਤੀ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਜੇਕਰ ਹਰ ਕੰਮ, ਹਰ ਖਿਆਲ, ਹਰ ਵਿਹਾਰ ਵਿਚ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਬਿਹਤਰੀ ਅਤੇ ਖ਼ੁਸ਼ਹਾਲੀ ਦਾ ਫ਼ਿਕਰ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ‘ਚੰਗੇ ਇਨਸਾਨ’ ਦੀ ਉਪਾਧੀ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਰੋਕ ਸਕਦਾ।
-
ਵਿਜੈ ਗਰਗ, ਸੇਵਾ ਮੁਕਤ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਮਲੋਟ
vkmalout@gmail.com
Disclaimer : The opinions expressed within this article are the personal opinions of the writer/author. The facts and opinions appearing in the article do not reflect the views of Babushahi.com or Tirchhi Nazar Media. Babushahi.com or Tirchhi Nazar Media does not assume any responsibility or liability for the same.