- ਕੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਕਪੂਰਥਲਾ ਦੀ ਮਹਾਰਾਣੀ ਪ੍ਰੇਮ ਕੁਮਾਰੀ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਮੂਲ ਦੀ ਸੀ ?
ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਯੂਰਪੀਅਨ ਔਰਤਾਂ ਵਿਚੋਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਮਹਾਰਾਜਿਆਂ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ, ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਬਿਨਾਂ ਸ਼ੱਕ ਅਨੀਤਾ ਡੇਲਗਾਡੋ ਬ੍ਰਿਓਨੇਸ ਸੀ। ਉਹ ਇੱਕ ਸਪੇਨ ਦੀ ਫਲੇਮੇਨਕੋ ਡਾਂਸਰ ਅਤੇ ਗਾਇਕਾ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਅੰਦੁਲਸੀਆ ਦੀ ਕਪੂਰਥਲਾ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਾਉਣ ਕਰਕੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ, ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਉਹ ਕਪੂਰਥਲਾ ਦੀ ਮਹਾਰਾਣੀ ਬਣ ਗਈ। ਇਹ ਇੱਕ ਕਰਾਮਾਤ ਹੀ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਇਸ ਛੋਟੀ ਲੜਕੀ ਨੂੰ ਸਪੇਨ ਦੇ ਇਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਸਬੇ ਤੋਂ ਚੁੱਕ ਕਪੂਰਥਲਾ ਦੇ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਹਾਣੀ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
ਅਨੀਤਾ ਡੇਲਗਾਡੋ ਬ੍ਰਿਓਨੇਸ ਦਾ ਜਨਮ 8 ਫਰਵਰੀ 1890 ਵਿਚ, ਦੱਖਣੀ ਸਪੇਨ ਦੇ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਸਬੇ ਮਲਾਗਾ ਵਿਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੇ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਕੈਫੇ - ਲਾ ਕਾਸਟਾਨਾ ਚਲਾਇਆ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਜੂਏ ਦੇ ਅੱਡੇ ਵਜੋਂ ਵੀ ਦੁੱਗਣਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਸਪੇਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਜੂਆਬਾਜ਼ੀ ਨੂੰ ਬੈਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂ ਕੈਫੇ ਬੰਦ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਅਨੀਤਾ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਮੈਡਰਿਡ ਜਾਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਪਿਤਾ ਕੋਈ ਕੰਮ ਲੱਭਣ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਇਸ ਲਈ ਇੱਕ ਮਾੜੇ ਵਿੱਤੀ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਅਨੀਤਾ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਭੈਣ ਵਿਕਟੋਰੀਆ ਨੇ ਇਕ ਗੁਆਂਢੀ ਤੋਂ ਮੁਫਤ ਵਿੱਚ ਨੱਚਣ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਲੈਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ।
ਹਾਲਾਂਕਿ ਪਿਤਾ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਨਾ ਸਮਝਿਆ ਪਰ ਭੈਣਾਂ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਪੈਸਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸਟੇਜਾਂ ਤੇ ਨੱਚਣ ਲੱਗੀਆਂ। ਜਿੱਥੇ ਉਸਦੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਭੈਣ ਦਾ ਬਹੁਤ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਕਪੂਰਥਲਾ ਦਾ ਮਹਾਰਾਜਾ ਜਗਤਜੀਤ ਸਿੰਘ 16 ਸਾਲਾ ਅਨੀਤਾ ਦੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਸੀ।
ਮਈ, 1906 ਵਿਚ, ਜਦੋਂ ਅਨੀਤਾ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਭੈਣ ਨੇ ਮੈਡ੍ਰਿਡ ਵਿਚ ਇਕ ਆਧੁਨਿਕ ਨਾਈਟ ਕਲੱਬ, ਕੁਰਸਲ ਫਰੰਟਨ ਵਿਚ ਪਰਦਾ ਰੇਜ਼ਰ ਐਕਟ ਕੀਤਾ, ਤਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੇ ਇਕ ਨਵਾਂ ਰੂਪ ਲੈ ਲਿਆ। ਇਹ ਨਾਈਟ ਕਲੱਬ ਅਕਸਰ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਚੰਗੇ ਘਰਾਣੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੇ ਆਉਣ ਕਰਕੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੀ।
ਉਸ ਸਾਲ ਅਗਸਤ ਵਿੱਚ ਮੈਡ੍ਰਿਡ ਵਿਚ ਸਪੇਨ ਦੇ ਰਾਜਾ ਅਲਫੋਂਸੋ ਬਾਰ੍ਹਵੇਂ ਦੇ ਵਿਆਹ ਲਈ ਉਥੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਹਿਮਾਨ ਆਏ ਸਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਪੂਰਥਲਾ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਸਰ ਜਗਤਜੀਤ ਸਿੰਘ ਬਹਾਦਰ ਵੀ ਇੱਕ ਸਨ ਜੋ ਕਿ 16 ਸਾਲਾ ਅਨੀਤਾ ਦੀ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਖੂਬਸੂਰਤੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸੰਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। ਉਸ ਦੀ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਵੇਰੇ ਉਸ ਅੱਗੇ ਆਪਣੇ ਪਿਆਰ ਦਾ ਇਕਰਾਰ ਕਰਨ ਉਸ ਦੇ ਘਰ ਅੱਗੇ ਇੱਕ ਚਾਂਦੀ ਦੀ ਗੱਡੀ ਆ ਕੇ ਰੁਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਵਿਚੋਂ ਗਹਿਣਿਆਂ ਲੱਦੀ ਪੱਗ ਵਾਲਾ ਵਿਅਕਤੀ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ।
ਮਹਾਰਾਜੇ ਨੇ ਅਨੀਤਾ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਵਿਆਹ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਲਈ 1 ਲੱਖ ਪੌਂਡ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ।
ਮਹਾਰਾਜੇ ਨੇ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਆਪਣੇ ਸੱਕਤਰ ਦੁਆਰਾ ਰਸਮੀ ਤੌਰ ਤੇ ਵੀ ਉਸਨੂੰ ਵਿਆਹ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਭੇਜਿਆ।
ਪਰ ਅਨੀਤਾ ਦੇ ਰੂੜੀਵਾਦੀ ਈਸਾਈ ਮਾਪੇ ਸਹਿਮ ਕਾਰਨ ਚੁੱਪ ਕਰ ਗਏ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਲਈ ਮਹਾਰਾਜੇ ਵੱਲੋਂ ਇੱਕ ਲੱਖ ਪੌਂਡ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੱਖਪਾਤ ਨੂੰ ਪਛਾੜ ਦਿੱਤਾ।
ਅਲੀਜਾ ਡੂਲੀਟਲ ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ ਮਾਈ ਫੇਅਰ ਲੇਡੀ ਵਿਚ ਲਿਖਦੀ ਹੈ ਕਿ ਅਨੀਤਾ ਨੂੰ ਤਾਜ ਪਹਿਨਣ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਉਣ ਲਈ, ਸਿਖਲਾਈ ਅਤੇ ਲਈ ਪੈਰਿਸ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਮਹਾਰਾਜਾ ਨੇ ਪੈਰਿਸ ਵਿਚ ਇਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਪੈਲੈਸ ਬਣਵਾਇਆ ਜੋ ਪਵੇਲੀਅਨ ਦ ਕਪੂਰਥਲਾ ਨਾਮ ਨਾਲ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋਇਆ। ਅਨੀਤਾ ਆਪਣੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਵਿਚ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਉਸਨੇ ਸ਼ਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ,ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ, ਭੂਗੋਲ ,ਸੰਗੀਤ, ਨਾਚ ,ਸਕੇਟਿੰਗ ,ਟੈਨਿਸ ,ਐਥੋਂ ਤੱਕ ਕੇ ਗੱਡੀ ਚਲਾਉਣੀ ਵੀ ਸਿੱਖੀ। ਅੰਤ ਕਈ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਪਿਛੋਂ ਜਦੋਂ ਅਨੀਤਾ ਰਾਣੀ ਬਣਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋ ਗਈ ਤਾਂ 1907 ਵਿੱਚ ਉਹ ਭਾਰਤ ਪੁੱਜ ਗੲੀ। ਬੰਬੇ ਵਿੱਚ ਜਹਾਜ਼ ਉਤਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਸਪੈਸ਼ਲ ਕਪੂਰਥਲਾ ਰੇਲ ਗੱਡੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਪੂਰਥਲਾ ਪਹੁੰਚ ਗਈ। ਜਿੱਥੇ 28 ਜਨਵਰੀ 1908 ਵਿਚ ਅਨੀਤਾ ਅਤੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਜਗਤਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦਾ ਸਿੱਖ ਮਰਿਆਦਾ ਅਨੁਸਾਰ ਵਿਆਹ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਨੀਤਾ ਨੂੰ ਕਪੂਰਥਲਾ ਦੀ ਮਾਹਰਾਨੀ ਪ੍ਰੇਮ ਕੌਰ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗਾ।
ਕਪੂਰਥਲਾ ਵਿਚ ਅਨੀਤਾ ਯੂਰਪ ਦੀਆਂ ਸੁੱਖ-ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਕਪੂਰਥਲਾ ਨੂੰ ਪੈਰਿਸ ਆਫ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਮਹਾਰਾਜਾ ਜਗਤਜੀਤ ਸਿੰਘ ਫਰਾਂਸ ਰਾਜ ਤੋ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸੀ ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਉਸ ਨੇ ਫਰੈਂਚ ਦੀ ਤਰਜ਼ ਤੇ ਹੀ ਆਪਣੇ ਰਾਜ ਦਾ ਮਾਡਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਮਹਾਰਾਜਾ ਨੇ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਰਾਇਲ ਪੈਲੇਸ ਫੋਨਟੈਂਨਬਲਿਊ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਕੇ ਇਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਪੈਲੇਸ ਬਣਵਾਇਆ ਅਤੇ ਉਸ ਵਿੱਚ ਪੈਰਿਸ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋਟਲ ਰਿਤਜ ਤੋਂ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਬਾਬਰਚੀਆਂ (ਕੁੱਕ) ਨੂੰ ਨੌਕਰੀ ਤੇ ਰੱਖਿਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਰਾਇਲ ਫੈਮਲੀ ਸਿਰਫ ਫਰਾਂਸ ਦਾ ਈਵਨ ਵਾਟਰ (Evian water) ਸਪੈਸ਼ਲ ਪਾਣੀ ਪੀਂਦੀ ਸੀ ਜੋ ਕੇ ਖਾਸ ਤੌਰ ਤੇ ਫ਼ਰਾਂਸ ਤੋਂ ਕਪੂਰਥਲਾ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।
ਹੁਣ ਅਨੀਤਾ ਦਾ ਹਨੀਮੂਨ ਸਮਾਂ ਆਰੰਭ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਸੀ ਉਹ ਲਿਖਦੀ ਹੈ ਕਿਵੇਂ ਉਸਦੇ ਪਤੀ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਫਰੈਂਚ ਸਟਾਈਲ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਨਵਾਂ ਮਹਿਲ ਦਿਖਾਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਕਦੇ ਸੋਚ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸਕਦੀ ਸੀ ਕਿ ਕੋਈ ਔਰਤ ਇੰਨੀ ਭਾਗਿਆਸ਼ਾਲੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿ ੳੁਹ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਥੇ ਰਹੇ ਪਰ ਮੈਂ ਜਾਣਦੀ ਹਾਂ ਕਿ ਹੁਣ ਕਿਸਮਤ ਨਾਲ ਸਭ ਕੁਝ ਮੇਰਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਔਰਤ ਮੈਂ ਹੀ ਸੀ।
ਛੇਤੀ ਹੀ ਬਾਅਦ ਅਨੀਤਾ ਨੇ ਇਕ ਬੇਟੇ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਮ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਬਾਰੇ ਇਕ ਕਿਤਾਬ ਲਿਖੀ ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ “ਇੰਪਰੈਸਸੀਨੇਸ ਡੀ ਮਿਸ ਵਾਇਜੇਸ ਏ ਲਾਸ ਇੰਡੀਆਸ” ਹੈ ( ਮੇਰੀ ਭਾਰਤ ਯਾਤਰਾ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ) l ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਨੀਤਾ ਨੇ ਇੱਕ ਸਨਸਨੀ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਤੇ ਆਪਣੇ ਵਿਆਪਕ ਖਾਤੇ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ। ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਵੀ ਉਸ ਨੂੰ ਨੀਵਾਂ ਦਿਖਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਸਮਾਗਮਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦਾ ਮਨੋਰੰਜਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਪਰ ਉਸੇ ਹੀ ਸਮੇਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮਹਾਰਾਣੀ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਉਤਸੁਕਤਾ ਸੀ ਉਸਦੀ ਯੂਰਪ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫਰ ਉਸ ਦਾ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ।
ਅਨੀਤਾ ਨੇ ਆਪਣਾ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਸਮਾਂ ਮੋਸੂਰੀ ਵਿੱਚ ਗੁਜ਼ਾਰਿਆ ਜਿੱਥੇ ਕਪੂਰਥਲਾ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜੇ ਦਾ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਮਹਿਲ ਚਾਤਿੳ ਦ ਕਪੂਰਥਲਾ ਸੀ। ਏਥੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਹਾਰਾਜੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਘਰ ਵਾਲੀਆਂ ਅਨੀਤਾ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਲਈ ਆਉਂਦੇ ਸਨ। ਏਥੇ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕਹਾਣੀ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਉਸ ਦੇ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਦੌਰੇ ਦੌਰਾਨ ਇਕ ਗਲਤ ਢੰਗ ਦੇ ਬੰਦੇ ਨਿਜ਼ਾਮ ਮੀਰ ਉਸਮਾਨ ਅਲੀ ਖਾਨ ਨੂੰ ਉਸ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਰਾਤ ਦੇ ਭੋਜਨ ਦੌਰਾਨ ਉਸਨੂੰ ਨੈਪਕਿਨ ਵਿਚ ਲਪੇਟੇ ਪੰਨੇ ਦੇ ਗਹਿਣੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਏ ਜੋ ਕਿ ਨਿਜ਼ਾਮ ਵੱਲੋਂ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਤੋਹਫਾ ਸੀ ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਹ ਨਕਲੀ ਪਾਇਆ ਗਿਆ।
ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦੌਰਾਨ ਮਸ਼ਹੂਰ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫਰ ਰਾਜਾ ਦੀਨ ਦਿਆਲ ਵਲੋਂ ਅਨੀਤਾ ਦੀ ਭਾਰਤੀ ਸਾੜੀ ਅਤੇ ਗਹਿਣਿਆਂ ਨਾਲ ਲੱਦੀ ਤਸਵੀਰ ਵੀ ਖਿੱਚੀ ਗਈ ।
ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਸਾਰੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦਾ ਅੰਤ ਖੁਸ਼ਨੁਮਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਉੱਨੀ ਸੌ ਪੱਚੀ ਇੰਗਲੈਂਡ ਫੇਰੀ ਦੌਰਾਨ ਲੰਡਨ ਦੇ ਹੋਟਲ ਸੋਵੇ ਵਿਚ ਅਨੀਤਾ ਅਤੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਲੜਾਈ ਹੋਈ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਮੁਹੰਮਦ ਅਲੀ ਜਿਨਾਹ ਜੋ ਕਿ ਮਹਾਰਾਜੇ ਅਤੇ ਅਨੀਤਾ ਦਾ ਸਾਂਝਾ ਮਿੱਤਰ ਸੀ ਉਹ ਵੀ ਉਸੇ ਹੋਟਲ ਵਿਚ ਠਹਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਉਸ ਨੇ ਮਹਾਰਾਜੇ ਨੂੰ ਅਨੀਤਾ ਵਲੋਂ ਬੇਨਤੀ ਵੀ ਕੀਤੀ।
ਵਿਆਹ ਦੇ 18 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਅਨੀਤਾ ਅਤੇ ਮਹਾਰਾਜੇ ਦਾ ਤਲਾਕ ਹੋ ਗਿਆ। ਜਿਨਾਹ ਇਹ ਗੱਲ ਦਾਅਵੇ ਨਾਲ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਨੀਤਾ ਨੂੰ ਆਰਥਿਕ ਮੱਦਦ ਮਿਲੀ ਅਤੇ ਉਹ ਯੂਰਪ ਵਾਪਸ ਚਲੀ ਗਈ।
ਕਪੂਰਥਲਾ ਵਿੱਚ ਅਨੀਤਾ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਚਿੱਟੀ ਮਹਾਰਾਣੀ ਵਜੋਂ ਇਕ ਹੋਰ ਔਰਤ ਨੇ ਲੈ ਲਈ ਸੀ। 1942 ਵਿਚ ਮਹਾਰਾਜਾ ਜਗਤਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਚੈੱਕ ਦੀ ਯੂਜੀਨੀ ਗਾ੍ਸੂਪੋਵਾ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰ ਲਿਆ ਜੋ ਕਿ ਚੈੱਕ ਦੇ ਕਾਊਂਟ ਦੀ ਇੱਕ ਨਾਜਾਇਜ਼ ਔਲਾਦ ਸੀ। ਮਹਾਰਾਜ ਦੁਆਰਾ ਉਸ ਨੂੰ ਤਾਰਾ ਦੇਵੀ ਦਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਉਹ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨਾਲ ਮੇਲ ਮਿਲਾਪ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਅਤੇ ਸ਼ਰਮੀਲੀ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਅਨੀਤਾ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਅਲਗ ਸੀ। ਸਮੇਂ ਦੇ ਬੀਤਣ ਨਾਲ ਮਹਾਰਾਜਾ ਦੀ ਉਸ ਦੇ ਵਿਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਵੀ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈ ਇਸ ਕਹਾਣੀ ਦਾ ਬਹੁਤ ਦੁਖਦਾਈ ਅੰਤ ਹੋਇਆ। ਨਵੰਬਰ 1946 ਨੂੰ ਤਾਰਾ ਦੇਵੀ ਆਪਣੇ ਦੋ ਕੁੱਤਿਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਦਿੱਲੀ ਵਿਚ ਕੁਤਬ ਮੀਨਾਰ ਗਈ ਇੱਥੇ ਉਸ ਨੇ ਕੁਤਬ ਮੀਨਾਰ ਦੀ ਪੰਜਵੀ ਮੰਜਿਲ ਤੋਂ ਛਲਾਂਗ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ। ਉਸ ਦੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਦੋ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੀਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਕੁਤਬ ਮੀਨਾਰ ਦੀ ਤੀਜੀ ਮੰਜ਼ਲ ਦੇ ਇਕ ਛੱਜੇ ਤੋਂ ਲਟਕਦੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਮਿਲਿਆ ਉਸ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਸੇਂਟ ਜੇਮਸ ਚਰਚ ਵਿਚ ਦਫਨਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਹਾਰਾਜਾ ਜਗਤਜੀਤ ਸਿੰਘ ਇਸ ਸਦਮੇ ਤੋਂ ਕਦੇ ਵੀ ਬਾਹਰ ਨਾ ਨਿਕਲ ਸਕਿਆ ਅਤੇ 1949 ਵਿੱਚ ਬੰਬੇ ਦੇ ਤਾਜ ਮਹਲ ਹੋਟਲ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।
ਉਧਰ ਤਲਾਕ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਨੀਤਾ ਨੇ ਪੈਰਿਸ, ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ, ਮੈਡ੍ਰਿਡ , ਅਤੇ ਮੇਲਗਾ ਸਥਿਤ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਲਾਸਤਾ ਭਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਸਰ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਲਗਾਤਾਰ ਆਪਣੇ ਕੀਮਤੀ ਗਹਿਣੇ ਪਹਿਨ ਕੇ ਰੱਖਦੀ ਸੀ ਏਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣਾ ਭੋਜਨ ਵੀ ਸੋਨੇ ਤੋਂ ਬਣੇ ਚਮਚੇ ਨਾਲ ਖਾਂਦੀ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਇਹ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਹੈ ਉਸ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਤੇ ਉਹ ਆਪਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾ ਆਪਣਿਆਂ ਯਾਦਾਂ ਨੂੰ ਲਿਖਣ ਵਿੱਚ ਬਤੀਤ ਕਰਦੀ ਸੀ ।1962 ਵਿਚ 72 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ । ਉਹ ਆਪਣੇ ਗਹਿਣੇ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਛੱਡ ਗਈ ਸੀ। ਤੇ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣਾ ਬਾਕੀ ਕੀਮਤੀ ਸਮਾਨ ਆਪਣੀਆਂ ਭਤੀਜੀਆਂ ਲਈ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ।
ਪਰ ਅਨੀਤਾ ਦੀ ਅਜੀਬ ਕਹਾਣੀ ਦਾ ਅੰਤ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਪੁੱਤਰ ਮਹਾਰਾਜਕੁਮਾਰ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੋ 26 ਅਪ੍ਰੈਲ 1908 ਨੂੰ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੈਂਬਰਿਜ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਅਤੇ ਮਿਲਟਰੀ ਅਕੈਡਮੀ, ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਵਿਖੇ ਹੋਈ ਸੀ। ਅਰਜਨਟੀਨਾ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਵਪਾਰ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਦੇ ਸਹਾਇਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋਏ , 1984 ਵਿੱਚ ਦਿੱਲੀ ਵਿਖੇ ਅਣਵਿਆਹੇ ਦੀ ਹੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਅਨੀਤਾ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਅੰਤ ਸਮਝਿਆ ਗਿਆ ਪਰ 2009 ਵਿਚ ਇੱਕ ਅਮਰੀਕਨ ਲੈਬਨੀਜ ਪੱਤਰਕਾਰ ਮਾਹਾ ਅਖ਼ਤਰ ਆਪਣੇ ਹਰਮਨ ਪਿਆਰੀ ਪੁਸਤਕ ਦਾ ਮਾਹਾਰਾਨੀ ਦੀ ਛੁਪੀ ਹੋਈ ਪੋਤਰੀ ( the Maharani hidden grand daughter) ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਇਹ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਉਸਦੇ ਜਨਮ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿਚ ਇਹ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਇਆ ਕਿ ਉਹ ਰਾਜ ਕੁਮਾਰ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਗੈਰ ਅਣੂਵੰਸ਼ਿਕ (ਜੀਵ) (biological) ਔਲਾਦ ਹੈ। ਇੱਕ ਤੱਥ ਜਿਸ ਦਾ ਉਸ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਦੇ ਬਿਸਤਰੇ ਤੇ ਪਈ ਮਾਂ ਨੇ ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਮਾਣ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮਾਹਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਇੱਕ ਨੀਲਮ ਦੀ ਅਗੂੰਠੀ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਵੀ ਕੀਤਾ ਜੋ ਕਿ ਅਨੀਤਾ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸੀ।
ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਰਾਜਾਂ ਨਾਲ ਭਰੀ ਕੋਈ ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕਿ ਅਨੀਤਾ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਲੇਖਕਾਂ ਅਤੇ ਫ਼ਿਲਮ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਦੀ ਰਹੇਗੀ। ਅੰਤ ਕਲਪਨਾ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਟੁੱਕੜਾ ਇਸ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਨੂੰ ਹਰਾ ਨਹੀਂ ਸਕਿਆ।
-
ਬਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਧਾਲੀਵਾਲ, ਲੇਖਕ ਤੇ ਪੱਤਰਕਾਰ
balwinderdhaliwal127@gmail.com
99141 88618
Disclaimer : The opinions expressed within this article are the personal opinions of the writer/author. The facts and opinions appearing in the article do not reflect the views of Babushahi.com or Tirchhi Nazar Media. Babushahi.com or Tirchhi Nazar Media does not assume any responsibility or liability for the same.