ਮੈਂ ਰਾਤ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਬੇਚੈਨ ਸੀ। ਬੜੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਨਾਲ ਸਵੇਰੇ ਇੱਕ ਰੋਟੀ ਖਾ ਕੇ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਸ਼ੋਅਰੂਮ ਲਈ ਘਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਚਲੇ ਗਏ। ਅੱਜ ਮੈਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਕਿਸੇ ਦੇ ਪੇਟ 'ਤੇ ਲੱਤ ਮਾਰਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਹ ਚੀਜ਼ ਅੰਦਰੋਂ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ।
ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਇਹ ਮੇਰਾ ਇਕੋ ਫੈਸਲਾ ਸੀ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਆਸ ਪਾਸ ਕੋਈ ਵੀ ਰੋਟੀ ਤੋਂ ਭੁੱਖ ਨਾ ਰਹੇ। ਪਰ ਇਸ ਨਾਜ਼ੁਕ ਦੌਰ ਵਿਚ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਪੇਟ 'ਪਾਲਣ ਔਖਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਦੋ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ, ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਸਾਰੀ ਪੂੰਜੀ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਕੇ ਇਕ ਕੱਪੜੇ ਦਾ ਸ਼ੋਅਰੂਮ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਸੀ। ਪਰ ਦੁਕਾਨ ਦੇ ਸਾਮਾਨ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਹੁਣ ਅੱਧੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਮੇਰੇ ਕਪੜੇ ਦੇ ਸ਼ੋਅਰੂਮ ਵਿਚ, ਮੈਂ ਦੋ ਲੜਕੇ ਅਤੇ ਦੋ ਲੜਕੀਆਂ ਨੂੰ ਰੱਖੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸੀ, ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਕੱਪੜੇ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ। ਇਸਤਰੀ ਵਿਭਾਗ ਦੋਵਾਂ ਲੜਕੀਆਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਹਟਾ ਸਕਦਾ। ਇੱਕ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੱਪੜਿਆਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਦੂਜਾ, ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਬਹੁਤ ਮਾੜੇ ਘਰਾਂ ਤੋਂ ਸਨ। ਦੋ ਮੁੰਡਿਆਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਬਹੁਤ ਗਰੀਬ ਸੀ, ਅਤੇ ਘਰ ਵਿਚ ਇਕਲੌਤਾ ਸੀ। ਨਵਾਂ ਮੁੰਡਾ ਦੀਪਕ ਹੈ, ਮੈਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸ਼ਾਇਦ ਉਸਦਾ ਇੱਕ ਭਰਾ ਵੀ ਹੈ, ਜਿਹੜਾ ਚੰਗਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਖ਼ੁਦ ਵੀ ਰੌਚਕ ਅਤੇ ਹੱਸਮੁੱਖ ਹੈ। ਉਹ ਕਿਤੇ ਹੋਰ ਵੀ ਕੰਮ ਲੱਭ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੱਤ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਮੈਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਟੁੱਟ ਚੁੱਕਾ ਸੀ। ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ, ਇਕ ਮਜ਼ਦੂਰ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣਾ ਮੇਰੀ ਮਜਬੂਰੀ ਸੀ। ਮੈਂ ਸੋਚਦਾ ਸੋਚਦਾ ਦੁਕਾਨ ਤੇ ਪਹੁੰਚਿਆ। ਚਾਰੋ ਆਏ ਗਏ ਸਨ। ਮੈਂ ਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਉਦਾਸ ਹੋ ਕੇ ਬੋਲਿਆ...
"ਦੇਖੋ, ਤੁਸੀਂ ਦੁਕਾਨ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਜਾਣਦੇ ਹੋ, ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਨੌਕਰੀ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਦਾ"
ਉਨ੍ਹਾਂ ਚਾਰਾਂ ਦੇ ਮੱਥੇ 'ਤੇ ਚਿੰਤਾ ਦੀਆਂ ਲਕੀਰਾਂ ਮੇਰੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨਾਲ ਡੂੰਘੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਮੈਂ ਬੋਤਲ ਦੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਗਲਾ ਗਿੱਲਾ ਕੀਤਾ।
"ਮੈਂ ਇੱਕ ਕੰਮ ਕਰਾਂਗਾ ... ਅੱਜ! ਦੀਪਕ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਤੇ ਹੋਰ ਕੰਮ ਲੱਭਣਾ ਪਏਗਾ"
“ਜੀ ਅੰਕਲ” ਉਸਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਉਦਾਸ ਵੇਖਿਆ। ਬਾਕੀ ਦੇ ਚਿਹਰਿਆਂ 'ਤੇ ਕੋਈ ਖਾਸ ਖੁਸ਼ੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇੱਕ ਕੁੜੀ ਜੋ ਸ਼ਾਇਦ ਉਸਦੇ ਇਲਾਕੇ ਤੋਂ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਉਸਨੇ ਕੁਝ ਕਹਿਣਾ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ।
“ਕੀ ਗੱਲ ਹੈ ਬੇਟੀ? ਤੂੰ ਕੁਝ ਕਹਿ ਰਹੀ ਸੀ?
"ਚਾਚਾ ਜੀ, ਉਸਦੇ ਭਰਾ ਦਾ ਕੰਮ ... ਕੁਝ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਖੁੰਝ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਬੀਮਾਰ ਰਹਿੰਦੀ "
ਦੀਪਕ ਦੇ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਚਲੀ ਗਈ। ਉਸਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਦੇ ਹੰਝੂ ਸਨ ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਸੰਨ ਚਿਹਰੇ ਤੋਂ ਲੁਕਾ ਰਹੇ ਸੀ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕੁੜੀ ਬੋਲੀ
"ਅੰਕਲ! ਇਕ ਗੱਲ ਕਹੋ ਜੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਤਰਾਜ਼ ਨਹੀਂ?"
"ਹਾਂ .. ਕਹਿ !"
"ਬਿਹਤਰ ਹੈ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ , ਸਾਡੇ ਪੈਸੇ ਘਟਾਓ ਦਿਉਂ ਪੰਦਰਾਂ ਹਜ਼ਾਰ ਦੀ ਥਾਂ ਨੌ ਹਜ਼ਾਰ ਕਰ ਦਿਉ,"
ਮੈਂ ਬਾਕੀ ਸਾਰੇ ਵੱਲੋਂ ਨੂੰ ਵੇਖਿਆ
"ਹਾਂ ਸਰ! ਅਸੀਂ ਤਿਆਰ ਹਾਂ
ਬੱਚਿਆਂ ਨੇ ਮੇਰੇ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਨੂੰ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸੋਚ ਲਿਆ ਸੀ , ਮੇਰੇ ਦਿਮਾਗ ਦਾ ਭਾਰ ਜ਼ਰੂਰ ਘਟਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
"ਪਰ ਤੈਨੂੰ ਸਾਰੇ ਨੂੰ ਘੱਟ ਮਿਲੇਗਾ?"
"ਨਹੀਂ ਸਰ ਕੋਈ ਗੱਲ ਨਹੀਂ! ਕੋਈ ਸਾਥੀ ਭੁੱਖਾ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣ ਚਾਹੀਦਾ... ਇਸ ਤੋਂ ਬਿਹਤਰ ਹੈ, ਆਓ ਆਪਾਂ ਸਾਰੇ ਆਪਣਾ ਹਿੱਸਾ ਘੱਟਾ ਦੇਈਏ"
ਮੇਰੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ ਹੰਝੂ ਛੱਡ ਕੇ, ਇਹ ਬੱਚੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਏ, ਮੇਰੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ, ਮੇਰੇ ਤੋਂ ਕਿਤੇ ਵੱਡੇ ਬਣ ਗਏ...!
-
ਵਿਜੈ ਗਰਗ, ਪੀਈਐਸ-1 ਸਰਕਾਰੀ ਕੰਨਿਆ ਸਕੂਲ , ਮਲੋਟ
vkmalout@gmail.com
9023346816
Disclaimer : The opinions expressed within this article are the personal opinions of the writer/author. The facts and opinions appearing in the article do not reflect the views of Babushahi.com or Tirchhi Nazar Media. Babushahi.com or Tirchhi Nazar Media does not assume any responsibility or liability for the same.