ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿਗਿਆਨ ਦਿਵਸ : ਇਹ ਦਿਨ ਮਹਾਨ ਭਾਰਤੀ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ, ਸਰ ਚੰਦਰਸ਼ੇਖੜਾ ਵੈਂਕਟ ਰਮਨ ਦੁਆਰਾ ਰਮਨ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਹੈ
ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਹਰ ਸਾਲ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿਗਿਆਨ ਦਿਵਸ 28 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ. ਪਰ ਅਸੀਂ ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਕਿਉਂ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਾਂ? ਇਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਕੀ ਹੈ? ਇਹ ਦਿਨ ਮਹਾਨ ਭਾਰਤੀ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ, ਸਰ ਚੰਦਰਸ਼ੇਖੜਾ ਵੈਂਕਟ ਰਮਨ ਦੁਆਰਾ ਰਮਨ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਹੈ. ਇਹ ਉਹ ਦਿਨ ਸੀ ਜਦੋਂ ਸਰ ਰਮਨ ਨੇ ਸਾਲ 1928 ਵਿਚ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਕਾਢ ਕੱਢੀ ਸੀ, ਉਸ ਨੂੰ 1930 ਵਿਚ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਚ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਵਿਗਿਆਨ.
ਇਸ ਦਿਨ, ਅਸੀਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਭਾਰਤੀ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਨੂੰ ਰਮਨ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੀ ਖੋਜ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣੀ ਇੱਜ਼ਤ ਅਤੇ ਸਤਿਕਾਰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਾਂ। ਸੀ.ਵੀ ਰਮਨ ਦਾ ਜਨਮ 7 ਨਵੰਬਰ 1888 ਨੂੰ ਤਿਰੂਚਿਰੱਪੱਲੀ, ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਵਿਖੇ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਭੌਤਿਕੀ ਅਤੇ ਗਣਿਤ ਵਿੱਚ ਲੈਕਚਰਾਰ ਸਨ। ਉਸਨੇ 1907 ਤੋਂ 1933 ਤੱਕ ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿੱਚ ਇੰਡੀਅਨ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਫਾਰ ਕਲਿਟੀਏਸ਼ਨ ਆਫ਼ ਸਾਇੰਸ ਵਿਖੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਉੱਤੇ ਖੋਜ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਰਮਨ ਪ੍ਰਭਾਵ ਉਸਦੀ ਵੱਡੀ ਸਫਲਤਾ ਬਣਿਆ। ਉਸਦੀ ਖੋਜ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਇਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕੀਤੀ ।
ਰਮਨ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕੀ ਹੈ? ਇਹ ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੀਆਂ ਸਮੱਗਰੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਣ ਵੇਲੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਦੇ ਖਿੰਡੇ ਹੋਏ ਤੇ ਅਸਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਹਰ ਸਾਲ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿਗਿਆਨ ਦਿਵਸ ਕਿਸੇ ਖ਼ਾਸ ਥੀਮ 'ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ (2017) ਥੀਮ ‘ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ‘ ਤੇ ਯੋਗ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਲਈ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਸੀ ਅਤੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ (2016) ਦਾ ਥੀਮ‘ ਮੇਕ ਇਨ ਇੰਡੀਆ: ਐਸ ਐਂਡ ਟੀ ਚਾਲੂ ਨਵੀਨਤਾ ’ਸੀ। ਸਾਲ (2018) ਥੀਮ ਹੈ 'ਇਕ ਟਿਕਾਊ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ'. ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਜਸ਼ਨ ਵਿਚ ਜਨਤਕ ਭਾਸ਼ਣ, ਟਾਕ ਸ਼ੋਅ, ਥੀਮਾਂ ਅਤੇ ਧਾਰਨਾਵਾਂ' ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਵਿਗਿਆਨ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ, ਲਾਈਵ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕੁਇਜ਼ਾਂ, ਭਾਸ਼ਣ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਵਿਗਿਆਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਨਾਲ ਹੀ, ਸਰਕਾਰੀ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਵਿਗਿਆਨ ਨੂੰ ਹਰਮਨ-ਪਿਆਰਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦੇਣ ਲਈ ਕਈ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਦਿਨ ਇੱਕ ਵਿਗਿਆਨ ਕਾਰਨੀਵਲ ਦੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦੇਸ਼,ਸਕੂਲਾਂ ਅਤੇ ਕਾਲਜਾਂ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਰਾਜ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫੈਕਲਟੀ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਦੁਆਰਾ ਵਿਗਿਆਨਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿਗਿਆਨ ਦਿਵਸ ਸਮਾਰੋਹ ਦੌਰਾਨ ਆਯੋਜਿਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਨਵੇਂ ਆਏ / ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿਗਿਆਨ ਦਿਵਸ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਦੇ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਵਿਗਿਆਨਕ ਉਪਯੋਗਾਂ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨ ਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਬਣਾ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਹਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦੀ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਬਣਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਨਵੀਨਤਾ ਦੁਆਰਾ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਯੋਗਦਾਨ ਦੇ ਕੇ ਮਹਾਨ ਆਦਮੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਕਾਢ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕਰੇ।
-
ਵਿਜੈ ਗਰਗ, ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ
vkmalout@gmail.com
*****
Disclaimer : The opinions expressed within this article are the personal opinions of the writer/author. The facts and opinions appearing in the article do not reflect the views of Babushahi.com or Tirchhi Nazar Media. Babushahi.com or Tirchhi Nazar Media does not assume any responsibility or liability for the same.