Brazil Police ਦੇ ਖੂ*ਨੀ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ 'ਚ ਮੌ*ਤਾਂ ਦਾ ਵਧਿਆ ਅੰਕੜਾ, ਜਾਣੋ Latest Update!
ਬਾਬੂਸ਼ਾਹੀ ਬਿਊਰੋ
ਰਿਓ ਡੀ ਜਨੇਰੀਓ/ਬ੍ਰਾਸੀਲੀਆ, 30 ਅਕਤੂਬਰ, 2025 : ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ (Brazil) ਦੇ ਰਿਓ ਡੀ ਜਨੇਰੀਓ (Rio de Janeiro) ਵਿੱਚ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਨਸ਼ਾ ਤਸਕਰਾਂ (drug traffickers) ਖਿਲਾਫ਼ ਚਲਾਏ ਗਏ ਪੁਲਿਸ ਦੇ 'ਮਹਾ-ਅਭਿਆਨ' ਦਾ ਸੱਚ ਹੋਰ ਵੀ ਭਿਆਨਕ ਨਿਕਲਿਆ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਜਿੱਥੇ ਇਸ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ (operation) ਵਿੱਚ 60-64 ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਾਰੇ ਜਾਣ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਸੀ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਹੁਣ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲੀਅਨ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਖੂਨੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧ ਕੇ 119 ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
ਮੌਤ ਦੇ ਇਸ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅੰਕੜੇ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ (Brazil) ਨੂੰ ਹਿਲਾ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ (human rights) ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵੀ ਗੰਭੀਰ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਖੜ੍ਹੀਆਂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ (United Nations - UN) ਨੇ ਵੀ ਇਸ 'ਤੇ ਡੂੰਘੀ ਚਿੰਤਾ ਜਤਾਈ ਹੈ।
ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ 'ਚ 4 ਪੁਲਿਸ ਕਰਮੀ, 115 'ਸ਼ੱਕੀ'
1. ਅਪਡੇਟਿਡ ਅੰਕੜਾ: ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮਾਰੇ ਗਏ 119 ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ 4 ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਅਤੇ 115 ਸ਼ੱਕੀ ਗੈਂਗ ਮੈਂਬਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
2. ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਦਾ ਪੈਮਾਨਾ: ਇਸ ਵੱਡੇ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ (operation) ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 2500 ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰਮਚਾਰੀ, ਬਖਤਰਬੰਦ ਗੱਡੀਆਂ (armored vehicles), ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ (helicopters) ਅਤੇ ਡਰੋਨ (drones) ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।
3. ਨਿਸ਼ਾਨਾ: ਮੁੱਖ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਰਿਓ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਤਾਕਤਵਰ ਅਪਰਾਧਿਕ ਸੰਗਠਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ 'ਕਮਾਂਡੋ ਵਰਮੇਲੋ' (Comando Vermelho or Red Command) ਗੈਂਗ ਸੀ।
4. ਇਲਾਕੇ: ਕਾਰਵਾਈ ਰਿਓ ਦੇ ਸੰਘਣੀ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲੇ ਗਰੀਬ ਇਲਾਕਿਆਂ (Favelas) - ਪੇਨਹਾ ਕੰਪਲੈਕਸ (Penha Complex) ਅਤੇ ਅਲੇਮਾਓ ਕੰਪਲੈਕਸ (Alemão Complex) - ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰਿਤ ਸੀ।
ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਦੋਸ਼ - 'ਇਹ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ ਹੈ'
ਜਿੱਥੇ ਪੁਲਿਸ ਇਸਨੂੰ ਸੰਗਠਿਤ ਅਪਰਾਧ (organized crime) ਖਿਲਾਫ਼ ਵੱਡੀ ਸਫ਼ਲਤਾ ਦੱਸ ਰਹੀ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਸਥਾਨਕ ਵਸਨੀਕਾਂ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਕਾਰਕੁਨਾਂ (human rights activists) ਨੇ ਪੁਲਿਸ 'ਤੇ ਗੰਭੀਰ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਏ ਹਨ:
1. ਫਰਜ਼ੀ ਮੁਕਾਬਲੇ? ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਬਿਨਾਂ ਜਾਂਚ ਦੇ ਗੋਲੀਆਂ ਚਲਾਈਆਂ ਅਤੇ ਕਈ ਮੌਤਾਂ ਫਰਜ਼ੀ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ (fake encounters) ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ।
2. ਕਾਰਕੁਨ ਰਾਉਲ ਸੈਂਟਿਆਗੋ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰ ਅਤੇ ਪਿੱਠ ਵਿੱਚ ਗੋਲੀ ਮਾਰੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਜਨਤਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨਹੀਂ, ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ (massacre) ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।"
3. 'ਯੁੱਧ ਵਰਗੇ ਹਾਲਾਤ': ਚਸ਼ਮਦੀਦਾਂ ਨੇ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ "ਯੁੱਧ ਵਰਗੇ ਹਾਲਾਤ" ਬਿਆਨ ਕੀਤੇ – ਲਗਾਤਾਰ ਗੋਲੀਬਾਰੀ, ਅੱਗਜ਼ਨੀ ਨਾਲ ਉੱਠਦਾ ਧੂੰਆਂ, ਬੰਦ ਦੁਕਾਨਾਂ, ਠੱਪ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਅਤੇ ਜਾਨ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਭੱਜਦੇ ਲੋਕ।
ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ 'ਹੈਰਾਨ', UN ਨੇ ਮੰਗੀ ਸੁਤੰਤਰ ਜਾਂਚ
1. ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਲੂਲਾ ਦੁਖੀ: ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦੇ ਨਿਆਂ ਮੰਤਰੀ ਰਿਕਾਰਡੋ ਲੇਵਾਂਡੋਵਸਕੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਲੂਲਾ ਦਾ ਸਿਲਵਾ (President Lula da Silva) ਇਸ ਘਟਨਾ ਤੋਂ "ਹੈਰਾਨ ਅਤੇ ਦੁਖੀ" (shocked and saddened) ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਵਾਲ ਉਠਾਇਆ ਕਿ ਏਨੀ ਵੱਡੀ ਕਾਰਵਾਈ ਸੰਘੀ ਇਜਾਜ਼ਤ (federal permission) ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਜਾਂਚ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।
2. UN ਸਕੱਤਰ ਜਨਰਲ ਦੀ ਚਿੰਤਾ: ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਜਨਰਲ ਐਂਟੋਨੀਓ ਗੁਟੇਰੇਸ (UN Secretary-General António Guterres) ਨੇ ਵੀ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 'ਤੇ ਚਿੰਤਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੁਲਿਸ ਬਲਾਂ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਮਾਪਦੰਡਾਂ (international human rights standards) ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਘਟਨਾ ਦੀ ਸੁਤੰਤਰ ਜਾਂਚ (independent investigation) ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਕਿਉਂ ਹੋਇਆ ਇਹ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ? (ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਅਤੇ ਵੱਡੇ Events)
1. ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਕੇਂਦਰ: ਰਿਓ ਡੀ ਜਨੇਰੀਓ (Rio de Janeiro) ਇੱਕ ਮਕਬੂਲ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਕੇਂਦਰ (popular tourist destination) ਹੈ, ਪਰ ਨਸ਼ਾ ਤਸਕਰੀ (drug trafficking) ਅਤੇ ਗੈਂਗ ਵਾਰ (gang war) ਇੱਥੇ ਆਮ ਹਨ।
2. ਵੱਡੇ Events: ਅਗਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਰਿਓ C40 World Mayors Summit ਅਤੇ ਪ੍ਰਿੰਸ ਵਿਲੀਅਮ ਦੇ Earthshot Prize ਸਮਾਰੋਹ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ COP30 ਗਲੋਬਲ ਜਲਵਾਯੂ ਸੰਮੇਲਨ ਦੀ ਵੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵੱਡੇ ਆਯੋਜਨਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ "ਸੁਰੱਖਿਅਤ" ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ ਇਹ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਗਈ।