Shampoo ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਭੁੱਲ ਕੇ ਵੀ ਨਾ ਕਰੋ ਇਹ 5 ਗ਼ਲਤੀਆਂ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਖੂਬਸੂਰਤ ਵਾਲ ਹੋ ਜਾਣਗੇ ਰੁੱਖੇ ਅਤੇ ਬੇਜਾਨ
ਬਾਬੂਸ਼ਾਹੀ ਬਿਊਰੋ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 17 ਅਕਤੂਬਰ, 2025: ਖੂਬਸੂਰਤ, ਸੰਘਣੇ ਅਤੇ ਚਮਕਦਾਰ ਵਾਲ ਹਰ ਕਿਸੇ ਦੀ ਚਾਹਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਚਾਹਤ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਅਸੀਂ ਤਰ੍ਹਾਂ-ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਹਿੰਗੇ ਪ੍ਰੋਡਕਟਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਪਰ ਅਕਸਰ ਵਾਲਾਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਬੁਨਿਆਦੀ ਕੜੀ, ਯਾਨੀ ਸ਼ੈਂਪੂ ਕਰਨ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਧੋਣਾ ਸਾਡੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜਾਂ ਹਫ਼ਤਾਵਾਰੀ ਰੁਟੀਨ (weekly routine) ਦਾ ਇੱਕ ਇੰਨਾ ਆਮ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਚੁੱਕਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕਦੇ ਇਸ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਸਹੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕਰ ਵੀ ਰਹੇ ਹਾਂ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਇਹ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਗ਼ਲਤੀਆਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਫਾਇਦੇ ਦੀ ਥਾਂ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਵਾਲਾਂ ਦਾ ਝੜਨਾ (hair fall), ਰੁੱਖਾਪਨ, ਦੋ-ਮੂੰਹੇ ਵਾਲ ਜਾਂ ਸਕੈਲਪ (scalp) ਵਿੱਚ ਖਾਰਸ਼ ਵਰਗੀਆਂ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੀ ਜੜ੍ਹ ਅਕਸਰ ਸਾਡੇ ਸ਼ੈਂਪੂ ਕਰਨ ਦੇ ਗ਼ਲਤ ਤਰੀਕੇ ਵਿੱਚ ਛੁਪੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਸੋਚਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਮਹਿੰਗਾ ਸ਼ੈਂਪੂ ਵਰਤਣ ਨਾਲ ਸਾਡੇ ਵਾਲ ਸਿਹਤਮੰਦ ਹੋ ਜਾਣਗੇ, ਪਰ ਜੇ ਉਸ ਨੂੰ ਲਗਾਉਣ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਹੀ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤਾਂ ਚੰਗੇ ਤੋਂ ਚੰਗਾ ਪ੍ਰੋਡਕਟ ਵੀ ਬੇਅਸਰ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਗ਼ਲਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਵਾਲ ਧੋਣ ਨਾਲ ਵਾਲਾਂ ਦਾ ਕੁਦਰਤੀ ਤੇਲ (natural oil) ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਰੁੱਖੇ ਅਤੇ ਬੇਜਾਨ ਦਿਸਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ।
ਹੇਅਰ ਐਕਸਪਰਟਸ (hair experts) ਅਤੇ ਡਰਮਾਟੋਲੋਜਿਸਟ (dermatologists) ਦਾ ਵੀ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਵਾਲਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਸ਼ੈਂਪੂ ਕਰਨ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰ ਕੇ ਹੀ ਦੂਰ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੋਸ਼ਣ ਦੇਣ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੱਖਣ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਦਮ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਮ ਗ਼ਲਤੀਆਂ ਬਾਰੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬਚ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ, ਮਜ਼ਬੂਤ ਅਤੇ ਚਮਕਦਾਰ ਬਣਾਈ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਸ਼ੈਂਪੂ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਇਨ੍ਹਾਂ 5 ਗ਼ਲਤੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚੋ
1. ਬਹੁਤ ਗਰਮ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ: ਅਕਸਰ ਲੋਕ, ਖ਼ਾਸਕਰ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ, ਬਹੁਤ ਗਰਮ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਵਾਲ ਧੋਂਦੇ ਹਨ। ਗਰਮ ਪਾਣੀ ਸਕੈਲਪ ਦੇ ਪੋਰਸ (pores) ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਾਲਾਂ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੁਦਰਤੀ ਤੇਲ (natural oil) ਖੋਹ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਵਾਲ ਰੁੱਖੇ, ਬੇਜਾਨ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਹਮੇਸ਼ਾ ਵਾਲ ਧੋਣ ਲਈ ਕੋਸੇ ਜਾਂ ਆਮ ਤਾਪਮਾਨ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਹੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ।
2, ਸ਼ੈਂਪੂ ਸਿੱਧਾ ਵਾਲਾਂ 'ਤੇ ਲਗਾਉਣਾ: ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਗ਼ਲਤੀ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਸ਼ੈਂਪੂ ਨੂੰ ਸਿੱਧਾ ਆਪਣੇ ਵਾਲਾਂ 'ਤੇ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਸਹੀ ਤਰੀਕਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਸ਼ੈਂਪੂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੀ ਹਥੇਲੀ 'ਤੇ ਲਓ, ਉਸ ਵਿੱਚ ਥੋੜ੍ਹਾ ਪਾਣੀ ਮਿਲਾ ਕੇ ਝੱਗ ਬਣਾਓ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਕੈਲਪ 'ਤੇ ਲਗਾਓ। ਸ਼ੈਂਪੂ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਕੈਲਪ ਦੀ ਗੰਦਗੀ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਵਾਲਾਂ ਦੀ ਲੰਬਾਈ 'ਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਰਗੜਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ।
3. ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ੋਰ-ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ ਰਗੜਨਾ: ਗਿੱਲੇ ਵਾਲ ਬਹੁਤ ਨਾਜ਼ੁਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ ਰਗੜਨ 'ਤੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਟੁੱਟ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸ਼ੈਂਪੂ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਕਦੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਨਹੁੰਆਂ ਨਾਲ ਸਕੈਲਪ ਨੂੰ ਨਾ ਖੁਰਚੋ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਜ਼ੋਰ-ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ ਰਗੜੋ। ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੀਆਂ ਉਂਗਲਾਂ ਦੇ ਪੋਟਿਆਂ (fingertips) ਨਾਲ ਹਲਕੇ ਹੱਥ ਨਾਲ ਸਕੈਲਪ 'ਤੇ ਮਸਾਜ (massage) ਕਰੋ।
4. ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸ਼ੈਂਪੂ ਕਰਨਾ: ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਤੁਹਾਡੇ ਵਾਲ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੇਲ ਵਾਲੇ (oily) ਨਾ ਹੋਣ ਜਾਂ ਤੁਸੀਂ ਧੂੜ-ਮਿੱਟੀ ਵਾਲੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਨਾ ਕਰਦੇ ਹੋਵੋ, ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸ਼ੈਂਪੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਰੋਜ਼ ਸ਼ੈਂਪੂ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਕੈਲਪ ਦਾ ਕੁਦਰਤੀ ਤੇਲ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਵਾਲ ਹੋਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਰੁੱਖੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਦੋ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਸ਼ੈਂਪੂ ਕਰਨਾ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਾਫ਼ੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
5. ਕੰਡੀਸ਼ਨਰ ਨੂੰ ਸਕੈਲਪ 'ਤੇ ਲਗਾਉਣਾ: ਸ਼ੈਂਪੂ ਸਕੈਲਪ ਲਈ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਕੰਡੀਸ਼ਨਰ (conditioner) ਵਾਲਾਂ ਦੀ ਲੰਬਾਈ ਲਈ। ਕਈ ਲੋਕ ਕੰਡੀਸ਼ਨਰ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ੈਂਪੂ ਵਾਂਗ ਪੂਰੇ ਵਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਸਕੈਲਪ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸਿਰਿਆਂ ਤੱਕ ਲਗਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਕੈਲਪ ਤੇਲ ਵਾਲਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਾਲ ਚਿਪਚਿਪੇ ਲੱਗ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਕੰਡੀਸ਼ਨਰ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਵਾਲਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸਿਰਿਆਂ ਤੱਕ ਹੀ ਲਗਾਓ।
ਸਿੱਟਾ
ਵਾਲਾਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕੋਈ ਰਾਕੇਟ ਸਾਇੰਸ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਿਰਫ਼ ਸ਼ੈਂਪੂ ਕਰਨ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਬਦਲਾਅ ਲਿਆ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਵਾਲਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਸੁਧਾਰ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਸਕੈਲਪ ਹੀ ਸਿਹਤਮੰਦ ਵਾਲਾਂ ਦੀ ਨੀਂਹ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਛੋਟੀਆਂ-ਛੋਟੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣੇ ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਤੋਂ ਬਚਾ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਕਿਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਿਹਤਮੰਦ, ਮਜ਼ਬੂਤ ਅਤੇ ਚਮਕਦਾਰ ਵੀ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।