Photo source - Meta AI
Salt Consumption: ਕਿਤੇ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਖ਼ਾਂਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੂਣ? ਵੱਜ ਗਈ ਖ਼ਤਰੇ ਦੀ ਘੰਟੀ
ICMR ਦੀ ਰਿਸਰਚ 'ਚ ਹੋਇਆ ਵੱਡਾ ਖੁਲਾਸਾ, ਭਾਰਤੀ ਲੋਕ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਾਂਦੇ ਨੇ ਲੂਣ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 13 ਜੁਲਾਈ 2025-ਇੰਡੀਅਨ ਕੌਂਸਲ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਕਲ ਰਿਸਰਚ (ICMR) ਦੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਐਪੀਡੈਮਿਓਲੋਜੀ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਮਕ ਦਾ ਸੇਵਨ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਾਈਲੈਂਟ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ, ਸਟ੍ਰੋਕ, ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਗੁਰਦੇ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਕਮਿਊਨਿਟੀ-ਅਧਾਰਤ ਨਮਕ ਘਟਾਉਣ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਘੱਟ-ਸੋਡੀਅਮ ਨਮਕ ਦੇ ਵਿਕਲਪਾਂ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ (WHO) ਨੇ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ ਪੰਜ ਗ੍ਰਾਮ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਮਕ ਦੇ ਸੇਵਨ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਅਧਿਐਨਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਭਾਰਤੀ ਲਗਭਗ 9.2 ਗ੍ਰਾਮ / ਦਿਨ ਖਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਲਗਭਗ 5.6 ਗ੍ਰਾਮ / ਦਿਨ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਨਮਕ ਦਾ ਸੇਵਨ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਮਾਤਰਾ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਐਪੀਡੈਮਿਓਲੋਜੀ (NIE) ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਜਾਂਚਕਰਤਾ ਡਾ. ਸ਼ਰਨ ਮੁਰਲੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੀ ਇੱਕ ਉਮੀਦ ਘੱਟ-ਸੋਡੀਅਮ ਨਮਕ ਹੈ। ਇਹ ਲੂਣ ਦੇ ਉਹ ਰੂਪ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਡੀਅਮ ਕਲੋਰਾਈਡ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ ਜਾਂ ਮੈਗਨੀਸ਼ੀਅਮ ਲੂਣ ਨਾਲ ਬਦਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
"ਘੱਟ ਸੋਡੀਅਮ ਦਾ ਸੇਵਨ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਮੁੱਚੀ ਦਿਲ ਦੀ ਸਿਹਤ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਘੱਟ-ਸੋਡੀਅਮ ਵਿਕਲਪ ਇੱਕ ਲਾਭਦਾਇਕ ਵਿਕਲਪ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਹਾਈਪਰਟੈਨਸ਼ਨ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਲਈ"। "ਸਿਰਫ਼ ਘੱਟ-ਸੋਡੀਅਮ ਲੂਣ ਵੱਲ ਜਾਣ ਨਾਲ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਨੂੰ ਔਸਤਨ 7/4 ਮਿਲੀਮੀਟਰ ਪਾਰਾ ਘਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਬਦਲਾਅ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਵੱਡਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ"। ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੂਣ ਦੀ ਖਪਤ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ, NIE ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਇੰਡੀਅਨ ਕੌਂਸਲ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਕਲ ਰਿਸਰਚ (ICMR) ਦੁਆਰਾ ਸਮਰਥਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
NIE ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਵਿਗਿਆਨੀ ਡਾ. ਗਣੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ, ਜੋ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ, ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਦੇਸ਼ ਹਾਈਪਰਟੈਨਸ਼ਨ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਅਤੇ ਸੋਡੀਅਮ ਦੇ ਸੇਵਨ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਕੇਂਦਰਾਂ (HWCs) ਦੇ ਸਿਹਤ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਨਮਕ ਘਟਾਉਣ ਸੰਬੰਧੀ ਸਲਾਹ ਦੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ੀਲਤਾ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਨਾ ਹੈ। "ਅਸੀਂ ਇਸ ਸਮੇਂ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਹਾਂ, ਬੇਸਲਾਈਨ ਮੁਲਾਂਕਣ ਅਤੇ ਖੇਤਰ ਦੀ ਤਿਆਰੀ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ"।
"ਕਾਉਂਸਲਿੰਗ ਸਮੱਗਰੀ ਨੂੰ ਅਜੇ ਅੰਤਿਮ ਰੂਪ ਦੇਣਾ ਬਾਕੀ ਹੈ। ਸਾਡਾ ਉਦੇਸ਼ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਹੈਲਥ ਵਰਕਰਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਪੈਕੇਜ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕਰਨਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਤਜ਼ਰਬਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੁਝਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਸਿਹਤ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਨਹੀਂ ਹੈ - ਇਹ ਸੁਣਨ, ਸਮਝਣ ਅਤੇ ਇਕੱਠੇ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਹੈ," ਡਾ. ਮੁਰਲੀ ਨੇ ਕਿਹਾ।
ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਿ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਹਕੀਕਤ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹਨ, NIE ਨੇ ਚੇਨਈ ਵਿੱਚ 300 ਪ੍ਰਚੂਨ ਦੁਕਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਾਰਕੀਟ ਸਰਵੇਖਣ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਜੋ ਘੱਟ-ਸੋਡੀਅਮ ਨਮਕ (LSS) ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਅਤੇ ਕੀਮਤ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਾਇਆ ਕਿ LSS ਸਿਰਫ 28 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਪ੍ਰਚੂਨ ਦੁਕਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਸੀ। ਇਹ 52 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੁਪਰਮਾਰਕੀਟਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਸਿਰਫ ਚਾਰ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਛੋਟੇ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀਆਂ ਦੁਕਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਸੀ।
LSS ਦੀ ਕੀਮਤ ਔਸਤਨ 5.6 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ 100 ਗ੍ਰਾਮ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਨਿਯਮਤ ਆਇਓਡੀਨ ਵਾਲੇ ਨਮਕ ਦੀ ਕੀਮਤ (2.7 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ 100 ਗ੍ਰਾਮ) ਤੋਂ ਦੁੱਗਣੀ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਹੈ। ਡਾ. ਮੁਰਲੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਖੋਜਾਂ ਸਪਲਾਈ-ਮੰਗ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਪਾੜੇ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। "ਘੱਟ-ਸੋਡੀਅਮ ਨਮਕ ਦੀ ਘੱਟ ਮੰਗ ਘੱਟ ਉਪਲਬਧਤਾ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਨਮਕ ਦੀ ਖਪਤ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਬਾਰੇ ਜਨਤਕ ਚਰਚਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ, NIE ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ICMR-NIE ਰਾਹੀਂ ਟਵਿੱਟਰ ਅਤੇ ਲਿੰਕਡਇਨ 'ਤੇ 'ਪਿੰਚ ਫਾਰ ਚੇਂਜ' ਮੁਹਿੰਮ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਮੁਹਿੰਮ ਇਨਫੋਗ੍ਰਾਫਿਕਸ, ਤੱਥਾਂ ਅਤੇ ਸਧਾਰਨ ਸੰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਲੁਕਵੇਂ ਨਮਕ ਸਰੋਤਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ, ਘੱਟ-ਸੋਡੀਅਮ ਵਿਕਲਪਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਦਿਲ-ਸਿਹਤਮੰਦ ਵਿਕਲਪ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸ਼ਕਤੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਹੈ।