130 Kmph ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਨਾਲ ਆਇਆ 'ਘਾਤਕ' ਤੂਫ਼ਾਨ! 241 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ, ਜਾਣੋ ਕਿਸ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਮਚੀ ਤਬਾਹੀ?
ਬਾਬੂਸ਼ਾਹੀ ਬਿਊਰੋ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ/ਮਨੀਲਾ, 6 ਨਵੰਬਰ, 2025 : ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ (Philippines) 'ਚ ਇਸ ਸਾਲ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਘਾਤਕ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫ਼ਤ ਆਈ ਹੈ। 'ਕਾਲਮੇਗੀ' (Kalmaegi) ਤੂਫ਼ਾਨ (ਜਿਸਨੂੰ ਸਥਾਨਕ ਤੌਰ 'ਤੇ 'ਟੀਨੋ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੱਧ ਖੇਤਰਾਂ 'ਚ ਭਾਰੀ ਤਬਾਹੀ ਮਚਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ 'ਚ ਹੁਣ ਤੱਕ 241 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ।
ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਇਸ ਤੂਫ਼ਾਨ ਕਾਰਨ 130 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਨਾਲ ਹਵਾਵਾਂ ਚੱਲੀਆਂ, ਜਿਸਨੇ ਕਈ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾੜ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਜੀਵਨ ਅਸਤ-ਵਿਅਸਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ 'ਐਮਰਜੈਂਸੀ' (state of emergency) ਦਾ ਕੀਤਾ ਐਲਾਨ
ਹਾਲਾਤ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ, ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ (Philippines) ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਫਰਡੀਨੈਂਡ ਮਾਰਕੋਸ ਜੂਨੀਅਰ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਐਮਰਜੈਂਸੀ (state of emergency) ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸੂਬੇ ਸੇਬੂ (Cebu) 'ਚ ਹੜ੍ਹ ਦਾ ਪਾਣੀ ਘੱਟ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਬਾਹੀ ਦਾ ਮੰਜ਼ਰ ਸਾਫ਼ ਦਿਸ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਢਹਿ-ਢੇਰੀ ਹੋਏ ਘਰ, ਪਲਟੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਗੱਡੀਆਂ ਅਤੇ ਮਲਬੇ (debris) ਨਾਲ ਭਰੀਆਂ ਸੜਕਾਂ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
3.5 ਲੱਖ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਹੜ੍ਹ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ
1. ਤੂਫ਼ਾਨ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ 2 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।
2. ਪਰ ਹੁਣ ਭਾਰੀ ਬਾਰਿਸ਼ ਕਾਰਨ, ਹੜ੍ਹਾਂ (floods) ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ 3,50,000 (ਸਾਢੇ ਤਿੰਨ ਲੱਖ) ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰਾਹਤ ਕੈਂਪਾਂ (relief camps) 'ਚ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਜਾਰੀ ਹੈ।
3. ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹੁਣ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਮਲਬਾ ਹਟਾਉਣ (debris removal) ਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਰਾਹਤ ਕਾਰਜ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਹੋ ਸਕੇ ਅਤੇ ਮਲਬੇ (debris) 'ਚ ਦੱਬੇ ਲਾਪਤਾ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ।
ਖ਼ਤਰਾ ਟਲਿਆ ਨਹੀਂ! ਵੀਅਤਨਾਮ ਅਤੇ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ 'ਤੇ 'ਡਬਲ' ਅਟੈਕ (Attack)
1. ਵੀਅਤਨਾਮ (Vietnam) ਵੱਲ ਵਧਿਆ 'ਕਾਲਮੇਗੀ': ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ (Philippines) 'ਚ ਤਬਾਹੀ ਮਚਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, 'ਕਾਲਮੇਗੀ' (Kalmaegi) ਤੂਫ਼ਾਨ ਹੁਣ ਵੀਅਤਨਾਮ (Vietnam) ਵੱਲ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੱਖਣੀ ਚੀਨ ਸਾਗਰ (South China Sea) ਦੇ ਉੱਪਰੋਂ ਲੰਘਦਿਆਂ यह ਮੁੜ ਤਾਕਤ (regaining strength) ਹਾਸਲ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
1.1 ਵੀਅਤਨਾਮ (Vietnam) ਦੇ ਜੀਆ ਲਾਈ (Gia Lai) ਸੂਬੇ (ਜੋ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕੌਫੀ ਉਤਪਾਦਕ ਖੇਤਰ ਹੈ) ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਬਾਰਿਸ਼ ਅਤੇ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਹਵਾਵਾਂ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
1.2 ਵੀਅਤਨਾਮ (Vietnam) ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਰਾਹਤ ਕਾਰਜਾਂ ਲਈ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉੱਥੋਂ ਦੇ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਦਾ ਨਾਂਗ (Da Nang) ਸਮੇਤ ਅੱਠ ਹਵਾਈ ਅੱਡਿਆਂ 'ਤੇ ਸੰਚਾਲਨ (operations) ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।
2. ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ (Philippines) 'ਤੇ 'ਨਵਾਂ' ਤੂਫ਼ਾਨ: 'ਕਾਲਮੇਗੀ' (Kalmaegi) ਅਜੇ ਗਿਆ ਹੀ ਹੈ ਕਿ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ (Philippines) 'ਤੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਤੂਫ਼ਾਨ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਮੰਡਰਾਉਣ ਲੱਗਾ ਹੈ। ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਮਿੰਡਾਨਾਓ (Mindanao) ਦੇ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਉੱਭਰ ਰਹੇ ਤੂਫ਼ਾਨ (emerging storm) 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਅਗਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੱਕ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਮੁੜ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।